Zweig Stefan

(d. 28 Kasım 1881, Viyana, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu - ö. 22 Şubat 1942, Petröpolis, Rio de Janeiro yakınları, Brezilya),
şiir, deneme, öykü, oyun gibi çeşitli türlerde yetkin ürünler vermiş yazar.

Özellikle düşsel ve tarihsel karakterler üzerine yazdığı yorumlarıyla tanınır. Avusturya, Fransa ve Almanya’da öğrenim gördükten sonra 1913’te Salzburg’a yerleşti. 1934’te Nazilerin baskısı yüzünden Şalzburg’u terk etmek zorunda kaldı; önce İngiltere’ye, 1940’ta da Brezilya’ya göç etti. Gittiği yerlerde yalnızlık ve düş kırıklığıyla karşılaşınca karısıyla birlikte intihar etti.
Psikolojiye ve Freud’un öğretisine duyduğu ilgi Zvveig’ı derin karakter incelemelerine götürmüştü.

Denemeleri arasında Balzac, Dickens ve Dostoyevski’yi konu aldığı Drei Meister (1920; Üç Büyük Adam, 1940, 1975), Friedrich Hölderlin, Heinrich von Kleist ve Friedrich Nietzsche’yi incelediği Der Kampf mit dem Damon (1925; Nietzsche: Demonla Muharebe, 1940 İfritle Mücadele, 1952/ Usta İşi, 1954) ile Casanova, Stendhal ve Tolstoy’la ilgili Drei Dichter ihres Lebens (1928) vardır. Bu yaşamöykülerini topladığı Baumeister der Welt (1936) adlı kitabı Türkçede Dünya Fikir Mimarları genel başlığı altında üç cilt olarak (.Kendileri ile Savaşanlar, 1989; Uç Büyük Usta, 1989; Kendi Hayatının Şiirini Yazanlar, 1990) yayımlanmıştır.

Zweig’a ün kazandıran bir başka yapıtı da, beş tarihsel kişiliğin kısa portrelerini içeren Sternstunden der Menschheif tır (1928; Yıldızın Parladığı Anlar, 1945, 1990/İnsanlık Tarihinde Yıldızın Parladığı Anlar, 1954), Zweig aynca Joseph Fouche (1929; Fransız İhtilalinde Bir Politikacının Portresi, 1969, 1984), Marie-Antoinette (1932; Marie Antoinette, 1942) ve Mary Stuart’ın (1935; Mary Stuart, 1942) nesnellikten çok sezgiye dayanan yaşamöykülerini yazmıştır. Verwirrung der Gefühle (1925; Perişan Hisler, 1945/ Karışık Duygular, 1969/Yürek Çöküntüsü, 1970, 1990) adlı bir öykü kitabı, Ungeduld des Herzens (1938; Acımak, 1958, 1991/ Merhamet, 1969, 1984) adlı bir psikolojik romanı da bulunan Zweig, Charles Baudelaire, Paul Verlaine ve Emile Verhae- ren’den çeviriler de yapmıştır.

Zweig’ın Türkçeye çevrilen çok sayıda yapıtı arasında Angst (1920; Korku, 1944, 1971), Amok (1922; Amok Malezya Delisi, 1935 Amok, 1954/Amok Koşucusu ve Diğer Öyküleri, 1981 /Amok Koşucusu, 1990), Vierundzwanzig Studen aus den Leben einer Frau (1934; Bir Kadının 24 Saati, 1942, 1986), Schach-novelle (1942; Satranç Oyuncusu, 1944) ve Die Welt von Gestern (1942; Öiiniin Dünyası, 1964, 1985) sayılabilir.