Lastik botları kim icat etti?
Amazon Kızılderilileri fi tarihinden beri pratik lastik botlar yaparlardı. Bunu kauçuk sıvısı içine diz hizasına kadar girip kurumasını bekleyerek yapıyorlardı. 1817’de Wellington Dükü için tasarlanıp onun adı verilen botlar deriden yapılmıştı. İlk lastik botlar ise Dük’ün ölümünden bir yıl önce, 1851’de yapıldı. Lastiği giyimde ilk kullanma denemeleri tam bir fiyaskoyla sonuçlandı. Çünkü ya sıcak havalarda üstünüzde eriyor ya da soğukta taş kesiliyordu. Asıl gelişme 1839’da Charles Coodyear’ın lastiği eritip sülfürle karıştırarak birazını yanlışlıkla sobaya damlatmasıyla oldu. Goodyear’ın hikâyesi bir yandan ilham verici, bir yandan üzücüdür. Hayatı boyunca korkunç bir sefalet çekti (12 çocuğunun altısı zafiyetten öldü) fakat lastik onun saplantısıydı ve “bitkisel deri” dediğı şeyin kalitesini geliştirme çabasından hiç vazgeçmedi.
Onun dikkatsizliği sonucu keşfettiği süreç, lastiğe sabit bir sertlik kazandırarak lastik sorununu çözdü. Bunun coşkusuyla numuneleri, sonradan çok başarılı İngiliz lastik tüccarları haline gelecek olan Thomas Hancock ve Charles Macintosh’la paylaştı. Bu numuneleri analiz ettikten sonra aynısını onlar da yapabildiler ve 1843’te Roma ateş tanrısının adından dolayı “volkanizasyon” adını vererek lastiğin patentini aldılar. Goodyear başarısızlıkla sonuçlanan davalar açtı ve daha önce de başına geldiği gibi, borçlarını ödeyemeyenlerin konulduğu bir hapishanede (buraya “otel” diyordu) kalmak zorunda bırakıldı.
İleri görüşlülüğü ve azmi herkesin övgüsünü toplasa da öldüğünde büyük bir borç batağındaydı. Bir keresinde şöyle yazmıştı: “Hayata dolar ve sentlerin mıktarıyla değer biçilemez. Ben ektim meyvelerini başkaları topladı diye şikayet etmek niyetinde değilim. İnsan ancak ektiği bir şeyin kimseye faydasının dokunmamasından şikâyet edebilir.”
Ölümünden kırk yıl sonra adı, kurucuları tarafından Goodyear Lastik Şirketi’ne verilerek ölümsüzleşti. Bu şirket şu anda dünya lideridir ve 2005’teki cirosu 19.7 milyar dolardır.
Kaynak: Cahillikler Kitabı
