Havacılık

Havacıların yaptığı işe, havada uçma tekniğine; hava ulaşımını kapsayan her şeye; ayrıca hava seferlerini ve bu konuyla ilgili teknikleri inceleyen bilim dalına verilen ad. Havacılık ve uçuşlarla ilgili bir araştırmacı, kuşların uçuşuna öykünerek, uçuş teknikleri geliştirmek için çalışmalar yapan Leonardo da Vinci'dir. Bundan başka çeşitli tiplerde planör deneyleri de havacılık tarihinde önemli yer tutar. Ama Montgolfier Kardeşler ile Charles ve Robert'in küresel balonu gerçekleştirmeleri, yüz yıldan fazla bir süre için, dikkati "havadan ağır araç" üzerine yapılan araştırmalardan uzaklaştırdı. 20. yüzyılın ilk yarısında geliştirilmeye başlanan havacılık tekniğinin temeli, Alphonse Penaud ve George Cayley'in buluşlarına dayanır.

Bu iki bilim adamı, uçabilecek ilk aracın özelliklerini tasarladılar. Bu nedenle havacılık tekniğinin öncüleri sayılırlar. Bilinen anlamdaki "uçak" ilk olarak 1890 yılında Clément Ader tarafından uçuruldu. Bu bilim adamı, havacılık tarihinde, havadan daha ağır bir cismi uçurmayı başaran ilk insan olma onurunu elde etti ve bu cisme de "uçak" adını verdi. Yine de çift kanatlı, pervaneli bir uçakla ilk uçuş 1903 yılında, ABD'nin Güney Carolina eyaletinde Orwille ve Wilbur Wright tarafından gerçekleştirildi. Bu uçak, 284 m.lik bir uzaklığı aşmayı başardı.

1909'da uçakla Manş Denizi geçildi. 1910'da 1.000 metreden yukarıda ve saatte 100 kilometreden fazla hızla ilk uçuş yapıldı. 1913'te Roland Garros uçakla Akdeniz'i geçti. 1927 yılında Atlas Okyanusu aşıldı: Amerikan pilotu Lindbergh, New York'tan Bourget'ye 33,5 saatte geldi. Uçakların gelişmeleri II. Dünya Savaşı döneminde başladı. Ancak bundan sonra havacılık ve uçağın kullanım alanı önemli gelişmeler gösterdi. Bu dönemde, tek ve çift kanatlı uçakların yapımı konusunda ortaya çıkan rekabet sonucu, uçak biçimlerinde de gelişmeler gözlendi. Kullanım açısından türlü nedenlerle, çift kanatlı uçakların yerini, tek kanatlı uçaklar aldı. Yerden yönetilen füzeler (Almanların V1, V2 füzeleri) ve ilk gaz türbinlerinin uygulandığı uçaklar bu dönemlere rastlar. Bunlar, gerek uçuş yüksekliği, gerekse hız açısından büyük aşama gösterdiler.

Zamanla hava araştırmalarının yoğunlaştırılması amacına yönelik olarak yapılan çalışmalar, uçakların da geliştirilmesi gerekliliğini ortaya koydu. Ayrıca, uçakların daha ekonomik olmasını sağlamak için çeşitli yöntemler geliştirilmeye başlandı. Havacılık açısından, en önemli olaylardan birisi de, çöller, okyanuslar ve giderek Kuzey Kutbu üzerinden geçerek, kıtalararası ticarî havacılığın geliştirilmesidir. II. Dünya Savaşı'ndan sonra motorlara kompresör takılması, hız artışında büyük bir etken oldu. Havacılık tekniğinin gelişimini etkileyen en önemli etkenlerden birisi de, başlangıçta kullanılan pistonlu motorların yerini alan iticilerin gerçekleştirilmesidir. Tepkili iticilerin kullanılmasıyla uçaklar ve füzeler arasındaki ayrım da gittikçe belirsizleşmektedir.

Uçaklar üzerindeki çeşitli biçim değişikliklerinden birisi de, havalimanlarındaki uzunlukların kısaltılması yolundaki çeşitli çalışmaların uçaklara yansımasından dolayıdır. "Stol" adı verilen kısa kalkış-iniş uçaklarıyla "Vtol" adı verilen dikine kalkış-iniş uçakları gibi formüllerin ortaya atılması, bu biçim değişiklikleri için verilebilecek örneklerdir. Türkiye'de havacılık konusundaki ilk kesin ve ciddî adım 1911'de atıldı. Trablusgarp cephesinde İtalyanlara karşı kullanılmak için Batı'dan uçak alımlarına başlandı. Böylece, havacılık ve havacı yetiştirme konusu ayrı bir eğitim dalı hâlinde gelişmeye başladı.