Kimyasal Bileşimi, K(Li,Al)3 (Si,Al)4 O10 (F,OH)2
Kristal Sistemi, Monoklinik, hegzagonal
Kristal Biçimi, Kristalleri levhamsı, pseudo-hegzagonal; ince, saçınımlı pulcuklar şeklinde
İkizlenme, {001} yüzeyinde nadir
Sertlik, 2.5 - 3
Özgül Ağırlık, 2.8 - 3.3
Dilinim, {001} mükemmel
Renk ve Şeffaflık, Soluk leylak, pembe, mor; bazen renksiz, beyaz, grimsi, sarımsı; şeffaf-yarı şeffaf
Çizgi Rengi, Renksiz
Parlaklık, İnci parıltılı
Ayırıcı Özellikleri, Leylak rengi, mükemmel dilinimi
Bulunuşu, Granitik pegmatitlerde oluşur. Lityum içeren turmalin ve spodümen ile birlikte bulunur. Daha ziyade muskovit ile paralel pozisyonda iç içe büyür.
LÖMONTİT
Kimyasal Bileşimi, CaAl2Si4O12 . 4H2O
Kristal Sistemi, Monoklinik
Kristal Biçimi, Kristalleri kare prizmalar halinde; lifsi, sütunsal, ışınsal
İkizlenme, {100} yüzeyinde olağan
Sertlik, 3 - 4
Özgül Ağırlık, 2.20 - 2.41
Dilinim, {010}, {110} mükemmel
Renk ve Şeffaflık, Beyaz; bazen kırmızımsı, sarımsı, pembe, gri, kahverengimsi; şeffaf-yarı şeffaf
Parlaklık, İnci parıltılı, camsı
Ayırıcı Özellikleri, Hava ile temas ettiğinde suyunu kaybedip toz haline dönüşür ve tebeşirimsi bir görüntü alır.
Bulunuşu, Bazı sedimanter kayaların ve tüflerin çok düşük dereceli metamorfizması ile oluşabilir. Diğer zeolitlerle birlikte magmatik kayalarda ve damarlarda bulunur.
Kimyasal Bileşimi, KAISi2O6
Kristal Sistemi, Normal oluşum sıcaklığında Tetragonal (Pseudo-kübik); 625C nin üzerinde kristalli
Kristal Biçimi, İkositetraedr (yirmidört yüzeyli) ve izometrik kristallidir.
Özgül Ağırlık, 2.47-2.50
Dilinim, {110} kötü
Renk ve Şeffaflık, Beyaz, gri, bej,şeffaf-yarı şeffaf
Çizgi Rengi, Renksiz
Parlaklık, Camsı
Ayırıcı Özellikleri, Kristal formu
Bulunuşu, Tipik olarak, potasyumca zengin ve silis bakımından fakir bazik lavlarla oluşur. Kuvars ile kesinlikle birlikte bulunmaz. Yüksek basınç altında duyarsızdır. Potasyumca zengin, silisce fakir olan trakitik kayalarda bulunur. Plütonik yada metamorfik kayalarda lösite raslanmaz.
LAPİSLAZULİ
Kireçtaşlarının kontakt metamorfizmasıyla oluşan kalsit, piroksen ve diğer silikatlarla birlikte bol miktarda Lazurit (Na,Ca) 8 (AlSiO4) 6 (SO4,S,Cl )2 mineralini içeren mavi renkli, yarışeffaf-opak nitelikli kıymetli bir taştır.
M
MALAHİT
Kimyasal Bileşimi, Cu2CO3
Kristal Sistemi, Monoklinik
Kristal Biçimi, Çok nadir ve küçük kristalli, genellikle lifsi ve ışınsal, iğnemsi, kısa-uzun prizmatik; çoğunlukla masif, böbreğimsi
İkizlenme, {100} yüzeyinde olağan
Sertlik, 3.5 - 4
Özgül Ağırlık, 4 - 4.05
Dilinim, {-201}
Renk ve Seffaflık, Parlak yeşil, siyahımsı yeşil; yarı şeffaf-opak
Çizgi Rengi, Soluk yeşil
Parlaklık, İğnemsi kristalleri ipeğimsi, masif olanlar donuk-mat, diğerleri elmas parıltılı, camsı
Ayırıcı Özellikleri, Rengi, böbreğimsi formu ve HCl'de çözünülürlüğü
Bulunuşu, Malahit, bakır yataklarının oksidasyon zonunda oluşan ikincil kökenli tipik bir mineraldir. Azurit, kuprit ve bakır ile birlikte bulunur. Topluluk oluşturduğu diğer mineraller kalsit, krizokol ve limonit dir.
MANGANİT
Kimyasal Bileşimi, MnO(OH)
Kristal Sistemi, Monoklinik
Kristal Biçimi, Prizmatik kristalli; düşey yönde çizikli, paketler halinde, masif, lifsi, sütunsal ve tanesel
İkizlenme, { 011} yüzeyinde kontakt yada penetrasyon ikizleri olağan
Sertlik, 4
Özgül Ağırlık, 4.30 - 4.33
Dilinim, { 010} mükemmel
Renk ve Şeffaflık, Siyah-koyu çelik grisi; opak
Çizgi Rengi, Kırmızımsı kahverengi-siyah
Parlaklık, Yarımetalik-mat
Ayırıcı Özellikleri, Rengi, şekli, çizgi rengi ve konsantre HCl'de çözünebilirlik.
Bulunuşu, Manganit, piroluzit, barit ve götit mineralleri gibi, oksidasyon koşulları altında meydana gelen yataklarda oluşur. Ayrıca, düşük sıcaklıklı hidrotermal damarlarda da bulunabilir.
Kimyasal Bileşimi, MgCO3
Kristal Sistemi, Hegzagonal
Kristal Biçimi, Kristalleri yaygın değildir; genellikle rombohedral; nadiren prizmatik; levhamsı, masif, kompakt, orta-ince taneli, tebeşirimsi, bazen lamelli yada lifsi
Sertlik, 3.5 - 4.5
Özgül Ağırlık, 3.0 - 3.1
Dilinim, { 10-11} mükemmel
Renk ve Şeffaflık, Renksiz, beyaz, gri, sarımsı kahverengi; şeffaf-yarı şeffaf
Çizgi Rengi, Beyaz
Parlaklık, Camsı-donuk-mat
Ayırıcı Özellikleri, Kalsitte olduğu gibi, soğuk seyreltik HCl' den etkilenir ve köpürerek çözünür.
Bulunuşu, Manyezit, kalsite göre daha az bulunur ve genellikle sedimanter kayalarda oluşur. Magnezyumca zengin metamorfik ve magmatik kayaların karbonik asit içeren sularla altere edilmesi sonucu meydana gelir. Serpantinleşmiş kaya kütlelerinde sıkça rastlanır. Talkşist gibi magnezyumca zengin metamorfik kayalardaki damarlarda da oluşur.
Kimyasal Bileşimi, CaAl4Si2O10 (OH)2
Kristal Sistemi, Monoklinik
Kristal Biçimi, Diğer mikalara benzer şekilde levhamsı; çoğunlukla yapraklanmış agregatlar halinde
İkizlenme, { 001} yüzeyinde olağan
Sertlik, 3.5 - 4.5
Özgül Ağırlık, 3.0 - 3.1
Dilinim, { 001} mükemmel
Renk ve Şeffaflık, Grimsi pembe, pembe, mat sarı, yeşil; yarı şeffaf
Çizgi Rengi, Renksiz
Parlaklık, İnci parıltılı
Ayırıcı Özellikleri, Tipik mika dilinimi göstermesi, rengi, korund ile birlikte bulunması
Bulunuşu, Daima korund ve diaspor mineralleri ile birlikte olusur. Özellikle metamorfiklerde zümrüt ile birlikte, klorit sist ve mika sistlerde stavrolit ve turmalin ile birlikte bulunur.
MARKAZİT
Kimyasal Bileşimi, FeS2
Kristal Sistemi, Ortorombik
Kristal Biçimi, Çoğunlukla levhamsı kristalli, masif, ışınsal lifler şeklinde
İkizlenme, { 101} yüzeyinde olağan
Sertlik, 6 - 6.5
Özgül Ağırlık, 4.87 - 4.92
Dilinim, { 101} yüzeyinde belirsiz
Renk ve Şeffaflık, Soluk bronz sarısı, opak
Çizgi Rengi, Grimsi siyah
Parlaklık, Metalik
Ayırıcı Özellikleri, Pirite çok benzer ancak, yoğunluğu daha düşük ve rengi daha soluktur.
Bulunuşu, Markazit, 450 oC'den düşük sıcaklıklarda, çinko-kurşun içeren hidrotermal damarlarda oluşur. Tebeşir ve kireçtaşı gibi sedimanter çökellerde de oluşabilir.
ORTOKLAZ, SANİDİN, MİKROKLİN
Kristal Sistemi, Monoklinik (ortoklaz ve sanidin), Triklinik (mikroklin)
Kristal Biçimi, Sanidin kristalleri genellikle levhamsı veya prizmatik; ortoklaz ve mikroklin kristalleri bazen prizmatik, kare şekillidir. Çoğunlukla masif ve taneseldirler.
İkizlenme, Çok yaygın, basit, Karlsbad, Baveno, Manebach ikizlerine rastlanır. Mikroklin, albit ve periklin yasasına göre kombine ikizler gösterir.
Sertlik, 6 - 6.5
Özgül Ağırlık, 2.55 - 2.63
Dilinim, { 001} ve { 010} mükemmel
Renk ve Şeffaflık, Sanidin, renksiz, gri; şeffaf; Ortoklaz, beyaz-açık pembe, bazen kırmızı; yarışeffaf; Mikroklin, beyaz, yeşil (amazonit); yarı şeffaf
Parlaklık, Camsı Ayırıcı Özellikleri, Ortoklaz ve mikroklin, renkleri, dilinimleri, sertlikleri; Sanidin, renksiz olması, şeffaflığı, kristal formu ile diğer minerallerden ayrılırlar.
Bulunuşu, Magmatik kayalar, pegmatitler, granitler, siyenitler, riyolitler ve trakitlerin; birçok metamorfik kayaların, gnayslar ve şistlerin; bazı cevher oluşumlarının; arkozik sedimanter kayaların yaygın olarak bulunan minerallerindendir. Sanidin, yüksek sıcaklıkta oluşarak, trakit ve riyolit gibi volkanik kayalarda fenokristaller halinde bulunur. Ortoklaz, magmatik ve metamorfik kayaların yaygın olarak içerdiği potasyum feldspat mineralidir. Mikroklin, düşük sıcaklıkta oluşur ve granitlerde, pegmatitik granitlerde, hidrotermal damarlarda, şist ve gnayslarda bulunur. Tüm bu minerallere, sedimanter kayalar içinde detritik taneler halinde de rastlanabilir. Yeşil renkli mikrokline, amazonit veya amazon taşı adı verilir.
MİNİUM
Kimyasal Bileşimi, Pb3O4
Kristal Sistemi, Tetragonal
Kristal Biçimi, Masif, pudramsı
Sertlik, 2.5
Özgül Ağırlık, 8.9 - 9.2
Dilinim, {001} mükemmel
Renk ve Şeffaflık, Kırmızı-kahverengimsi kırmızı; opak
Çizgi Rengi; Turuncu-sarı
Parlaklık; Donuk-mat, yağımsı
Ayırıcı Özellikleri; Yüksek yoğunluğu, rengi ve çizgi rengi ile ayrılır.
Bulunuşu; Galenit ve diğer kurşun minerallerinin oksidasyonu ile oluşur. Galenit, seruzit ve limonit ile birlikte bulunur.
MOLİBDENİT
Kimyasal Bileşimi, MoS2
Kristal Sistemi, Hegzagonal
Kristal Biçimi, Genellikle levhamsı, yapraksı kristalli, masif
Sertlik, 1 - 1.5
Özgül Ağırlık, 4.62 - 5.06
Dilinim, { 0001} yüzeyinde mükemmel
Renk ve Şeffaflık, Kurşun grisi, opak
Çizgi Rengi, Kağıt üzerinde mavimsi gri, yeşilimsi gri
Parlaklık, Metalik
Ayırıcı Özellikleri, Grafit ile aynı sertliktedir, fakat özgül ağırlığı daha yüksektir.
Bulunuşu, Yaygın olarak bulunan bir molibden mineralidir. Yüksek sıcaklıkta, damarlarda, kontakt metamorfik yataklarda, granitlerde, pegmatitlerde ve aplitlerde bulunur.
MONAZİT
Kimyasal Bileşimi, (Ce, La, Y, Th) PO4
Kristal Sistemi, Monoklinik
Kristal Biçimi, Kristalleri genellikle levhamsı, c-ekseni boyunca uzamış, kısa prizmatik
Sertlik, 5 - 5.5
Özgül Ağırlık, 4.6 - 5.4
Dilinim, {100}
Renk ve Şeffaflık, Kırmızımsı kahverengi, kahverengi, sarımsı kahverengi, pembe, sarı, yeşilimsi grimsi beyaz; şeffaf-yarı şeffaf.
Çizgi Rengi, Beyaz
Parlaklık, Reçinemsi
Ayırıcı Özellikleri, Zirkondan daha yumuşak olması ile ayrılır.
Bulunuşu, Granitlerin ve pegmatitlerin aksesuar mineralidir. Gnayslarda ve karbonatitlerde de bulunabilir.
MUSKOVİT
Kimyasal Bileşimi, KAl3Si3O10 (OH)2
Kristal Sistemi, Monoklinik
Kristal Biçimi, Kristalleri daima yapraksı; çoğunlukla lamelli
İkizlenme, {001} yüzeyinde olağan
Sertlik, 2.5 {001} yüzeyine paralel 4 {001} yüzeyine dik
Özgül Ağırlık, 2.77 - 2.88
Dilinim, {001} mükemmel
Renk ve Şeffaflık, Renksiz; bazen açık gri, yeşil, sarı, kahverengi ve eflatun'un değişik tonlarında; gül kırmızısı, koyu yakut kırmızısı; şeffaf-yarı şeffaf
Çizgi Rengi, Renksiz
Parlaklık, İnci parıltılı, camsı, ipeksi
Ayırıcı Özellikleri, Yapraksı, levhamsı kristal formu, rengi ve parlaklığı
Bulunuşu, Birçok jeolojik ortamda yaygın ve bol olarak bulunur. Özellikle granitik kayalarda, pegmatitlerde; fillitlerde, şistlerde ve gnayslarda; detritik olarak da otijenik sedimanter kayalarda oluşur. Feldspatların çözünmesi sonucu ikincil olarak da meydana gelebilir.
N
NATROLİT
Kimyasal Bileşimi, Na2Al2Si3O10 2H2O
Kristal Sistemi, Ortorombik
Kristal Biçimi, İğnemsi, prizmatik; çoğunlukla lifsi, ışınsal agregatlar halinde; masif, tanesel, kompakt
İkizlenme, {110}, {011} yüzeylerinde olağan
Sertlik, 5 - 5.5
Özgül Ağırlık, 2.20 - 2.26
Dilinim, {110} mükemmel
Renk ve Şeffaflık, Renksiz, beyaz, gri, sarımsı, kırmızımsı; şeffaf-yarı şeffaf
Parlaklık, İnci parlaklığında veya camsı
Ayırıcı Özellikleri, Lifsi yapısı
Bulunuşu, Tipik olarak bazalt veya diğer magmatik kayaların boşluklarında oluşur.
NİKELİN
Kimyasal Bileşimi, Ni As
Kristal Sistemi, Hegzagonal
Kristal Biçimi, Kristalleri nadir, genellikle masif, böbreğimsi, sütunumsu yapıda dissemine
İkizlenme, {1011} yüzeyinde olağan
Sertlik, 5.0 - 5.5
Özgül Ağırlık, 7.784 - 7.834
Renk ve Şeffaflık, Soluk bakır kırmızısı, kirlenince gri-siyah; Opak.
Çizgi Rengi, Kahverengimsi siyah
Parlaklık , Metalik parlaklıkta
Ayırıcı Özellikleri, Rengi, sertliği, özgül ağırlığı
Bulunuşu, Norit ve gabro gibi magmatik kayaçlarda pirotin ile birlikte oluşur. Nikelin, kalkopirit ve nikel sülfürler, gümüş ve kobalt mineralleri ile birlikte hidrotermal damarlarda bulunur.
Son düzenleyen Safi; 25 Mayıs 2016 23:58
