Kozmos Çiçeği Yetiştiriciliği

Kozmos- Kozmoz (Meksika Yıldızı) Çiçeği (Cosmos sp.)

Bileşikgiller familyasındandır. Anayurdu Meksika'dır. Dalya yıldızçiçeğinin yakın akrabası olan kozmos çiçekleri, türlerine göre bir ya da çok yıllık otsu bitkilerdir. 120 cm'ye kadar boylanabilen kozmos çiçekleri, en hızlı büyüyen bitkilerdendir. İnce uzunca olan yapraklan, yakından tanıdığımız dereotunun yapraklarına benzer. İnce yapılı telsi saplarının ucunda yaz mevsiminden sonbaharın ilk donlarına kadar açan gösterişli çiçekleri 510 cm. kadar genişlikte olup kırmızı, pembe, beyaz, mavi ve turuncu renklerde yalınkat veya katmerlidir. Bileşik çiçek niteliğindeki bu çiçek tablasının ortasındaki tüpsü çiçekleri sarı, kırmızı ya da pembe renkli; tüpsü çiçeklerin çevresindeki dilsi çiçekleri yukarıda saydığımız renklerde ve kuştüyüne benzer dokuda olur. kozmos çiçekleri, dikildiği bahçelerdeki çiçek tarhlarına ve bordürlere pek yakışan güzel çiçeklerdir.

İstekleri ve Üretimi
Güneşli ortamları çok seven kozmos çiçeği, yarıgölge olan yerlere de uyum sağlayabilir. Yaş olmamak koşuluyla her tipteki toprakta ve özellikle kumlu topraklarda iyi gelişen bitki, fazla bitek olmayan topraklarda daha iyi sonuç verir ve bol bol çiçek açar. Fazla gübrelenirse bitki yaprak üretmeye koyulur ve çiçeklenmesi gecikir. Makul düzeylerde sulanmayı isteyen kozmos çiçeklerinin bol sayıda çiçek açmasını teşvik etmek için boyu 30 cm'ye yükseldiğinde uç alınması yani bazı dallarının koparılıp bitkinin budanması yararlı olur. kozmos çiçekleri tohumlarıyla çoğaltılır. Nisan ayı başlarında yastıklara ekilen tohumları, iki hafta içinde çimlenir. Gelişen fideler mayıs ayı içinde bahçedeki yerlerine şaşırtılarak 35 - 40'ar cm. aralıklarla dikilir.

Orta boyda, yıllık olarak yetiştirilmesi kolay, çoğu türünden daha önce çiçeklenen gelişmiş dallara sahip bir bitkidir. Eğreltiotu benzeri çekici yaprakları kadife kırmızı, gülkurusu ve saf beyaz renklerde birçok çiçekle süslenir. Bordür doldurmaya uygundur veya tarh çiçeği olarak geniş saksılarda da kullanılabilir.

• Yıllık Bitki
• Bolca güneş alan alanları tercih eder.
• Tohum ekimi Şubat/Mart aylarında yapılır.
• Yaz mevsiminden sonbahara kadar çiçeklenir.
• Yükseklik 60cm

Tohum ekim talimatları:Şubat/Mart aylarında 21-24˚C’de kaliteli torf içerisine 3mm derine ekin. Çimlenme 5- 10 gün arasındadır. Tohumlar toprak ısındığında çiçek açması amacıyla, Mayıs ayında dışarıya ekilebilir.

Yetiştirme talimatları: Fideler taşınabilecek kadar büyüdüğünde, fideleri kutuya veya 7,5cm’lik saksılara aktarın ve daha serin koşullarda büyütün. 5cm uzunluğa eriştiğinde, gürleşmesi için büyüyen ucunu kopartın. Daha sonra, donma riski tamamen geçmesinin ardından, ilkbahar sonunda dışarıya ekmek amacıyla yavaş yavaş dış koşullara göre iklimlendirin, birbirinden 30cm uzaklıkta olacak şekilde güneş alan, iyi nem tutan tipte bir toprağa ekin.

MEKSİKAYILDIZI (Kosmos) (Cosmos sp.) HASTALIKLARI

Yaprak Lekelenmesi: Septoria sp. ve Cercospora sp. mantarları zaman zaman meksikayıldızı bitkisinin yapraklarında "lekelenme" hastalığı husule getirmektedirler. Mücadele için, leke'li yapraklar uzaklaştırılır ve yok edilir.

Kök ve Gövde Çürüklüğü: Pellicularia rolfsii, P. filamentosa, Phymatotrichum omnivorum ve Macrophomina phaseoli mantarları, bahçelerdeki ve özellikle fazla sulama yapılan ekim-dikim alanlarındaki meksikayıldızı bitkilerinde göze çarpıcı hasarlara sebep olmaktadır.
Mücadele: Bu toprak mantarlarının denetim altına alınması, toprağın pastörize edilmesini de sağlayan özel işlemlere başvurmaksızın oldukça zordur.

Doku Bozuklaşması: Diaporthe stewaıUi mantarının husule getirdiği bu hastalık'da, çiçeklenme zamanı gövdeler ve dallar nod'larında hücuma uğrar. "Ölü doku"lar önce esmer-kahverenklidir, daha sonra kül-boz renkli olur. Bu leke'ler gövdeyi kuşakladığı zaman, yukarıda kalan bitki kısımları solar, çöker, kırılıp dökülür ve ölürler.
Mücadele: Faarkedildiğinde hemen hastalıklı bitkiler uzaklaştırılır ve yok edilir. Sonbaharda toprak üstünde kalan tüm hastalıklı kısımlar toplanır ve yok edilir.

Gerçek Külleme: Eıysiphe cichoracearum mantarının yarattığı bu hastalık, sonbaharda zaman zaman yapraklarda ve küçük dallarda görülmektedir.
Mücadele: Gerekli olursa "karathan" veya "benlat" püskürtmesi yapılır.

Solgunluk: Pseudomonas solanacearum bakterisinin husule getirdiği hastalık, bitkide birdenbire "solma" ve "çökme" biçiminde ortaya çıkar. Solmuş bitkiler gece esnasında iyileşmiş gibi gözükür, fakat çoğunlukla birkaç gün içerisinde buruşur ve kurur biter. Bitkiler sonunda ölür, ancak birkaç yaprak bitki üzerinde kalır. Mücadele için, yıldızçiçeği'ndeki (Dahlia sp.) gibi hareket edilir.

Virüs: Meksikayıldızı bitkisi iki geniş yayılış gösteren virüsün yarattığı hastalıklara uğramaktadır. Bunlar; domates'deki (Solanum lycopersicum) lekeli solgunluk virüsü ve pancar'daki {Beta vulgaris) kıvnk tepelilik virüsü'dür.
Mücadele: Etkilenmiş olan bitkiler uzaklaştırılır ve yok edilir.

Sararma: Mikoplazma-benzeri bir organizma da meksikayıldızı'nı etkilemektedir. Mücadele için, virüs hastalıklarında yapıldığı gibi davranılır.

kaynak

MsXLabs Üye Girişi