Küçük gurme yiyeceklerle tanışıyor!

Katı gıdaya geçişin en heyecanlı, en renkli ve bir o kadar da zor safhası. Aslında ne yaptığınızı biliyorsanız, inanın zor değil. Amerika’yı yeniden keşfetmeye gerek yok. Bebeklerin katı gıdaya geçişi yıllardır tecrübe ediliyor ve tüm medeni ülkelerde ufak tefek görüş ayrılıklarıyla benzer kurallara bağlanmış durumda.

Yapmanız gereken 3 şey var:

- Bu temel kurallar konusunda mümkün olduğu kadar çok bilgilenmek
- Bebeğinizi tanımaya ve anlamaya çalışarak ondan gelen sinyalleri iyi okumak
- Bebeğinizin tercihlerine ve zamanlamasına saygı göstermek

Sevgili anne, Gurme Bebek’te dünyanın en önemli şeflerine, gurme bebeklerin annelerine rehberlik etmeye çalışıyoruz. Bu siteden ulaşacağınız bilgiler, gelişmiş ülkelerdeki uygulamalar ve Dünya Sağlık Örgütü’nün tavsiyeleri ışığında hazırlanıyor. Tavsiyelerimize güvenle kulak verebilirsiniz. Ancak katı gıdaya geçişte öncelikle muhakkak doktorunuzun tavsiyelerini dinleyin.

Katı gıdaya geçişin altın kurallarını dikkatle okuyun. Önemli olan bebekleri güvenli bir şekilde beslemektir. Bu ilk aşamadaalerjik reaksiyonlar ve sindirim problemlerine karşı gözünüz açık olmalı. Dünyada uygulanan üç gün bekleme kuralı ve birinci aşama, ikinci aşama besinler ayrımı bu noktada çok işinize yarayacak.

Bebeklerimizi en iyi şekilde beslemek bizim milyonlarca yıldır içimizde taşıdığımız bir güdü ve insan neslini kuşkusuz bu güdü devam ettiriyor. Bu yola çıkarken küçük gurmenizi en iyi şekilde beslemek istiyorsunuz ve bunun yolları var. Örneğinsaklama ve pişirme konusundaki ufacık detaylar bile bebeğinizin beslenme kalitesini çok arttırabilir ya da azaltabilir. Bebeğinizin doyduğundan emin olduğunuz kadar yeteri kadar iyi besin aldığından da emin olun!

Dünyanın en önemli şefi sizsiniz, gelecek nesli besliyorsunuz! Bebeğinizi boş kalorilerle doyurmaktan kaçının, beslenme önerilerine ve 6-8 ay yemek tariflerine göz atın.

Ama unutmayın bebeğinizin beslemesi kadar, yemekle sağlıklı bir ilişki kurması da önemli. Sebze püresini bugün bitirmez ise gelişiminde hiçbir aksama olmaz, ama yemekle kurduğu ilişki yaşamı boyu etkili olacak ve bu ilişkinin temelleri bugünden itibaren atılmaya başlıyor.

Ellerinizle yaptığınız püreden alacağı o ilk lokmanın anısı hiçbir şeye değişilmez. Dünya üzerinde katı gıdaya geçmeyi başaramamış hiçbir yetişkin olmadığını kendinize hatırlatarak derin bir nefes alıp arkanıza yaslanın ve bu yolcuğun tadını çıkarmaya bakın!

8-12 Ay
6-8 ay arasında bebeğinizi bekleyen çok fazla macera yoktu; Bebeğinizin sindirim sistemi henüz yeteri kadar gelişmediği için birçok yiyecek için hala hazır değildi, minik gurmeniz yeni besinlerle tanışmaya başlamış olsa da bu dönemde esas gıdasını hala sütten almaktaydı. 8-12 ay ise katı gıdaya geçişte en önemli dönemdir.



Bu dönemde bebeğiniz etten buğday ununa, yumurtadan balığa birçok gıda ile tanışabilir. Bu nedenle annelerin en dikkatli olması gereken dönemlerden biri. Her bebek farklı olduğundan, bu dönemde onun verdiği sinyalleri dikkate alarak yavaş ve temkinli adımlarla onu yeni gıdalarla tanıştırmanız gereklidir. Bazı bebekler meraklı, iştahlı ve yeni maceralara açık iken, bazıları daha tutucu, alışkanlıklarına daha bağlı ve yeniliklere karşı dirençli olabilir... Tıpkı bizler gibi! 6 aylıktan 24 aylığa kadar sürecek bu macerasında bebeğinizle uyumlu davranmanız ve yemek tecrübesini onun için keyifli kılmanız esastır.

Bebeğinizde demir eksikliği varsa et tüketimi ile birlikte bu sorun azalacak ya da yok olacaktır. Demir eksikliğinin belirtileri için tıklayın. Ancak bu dönemde aldığı gıda çeşidi arttıkça bebeğinizde kabızlık, gaz, reflü gibi sorunlar baş gösterebilir. Verdiğiniz gıdaları üç gün bekleme kuralına uyarak ve doktorunuza danışarak takip etmelisiniz. İnek sütü, turunçgiller, yumurta akı, domates gibi bazı gıdaların ise 12. aydan önce tüketilmemesi gerektir. Bunlar bebeğinizin sindirim sisteminin henüz hazır olmadığı ve alerji riskinin hala yüksek olduğu besinlerdir.

Minik gurmenizin motor gelişimine paralel olarak parmak yiyeceklere bu dönemde başlayabilirsiniz. Sadece dişlerini kaşımak veya yiyeceklerle oynamak için bile olsa, kemirme bisküvileri, filede meyve parçaları gibi gıdaları ona verebilir ve hem bu yeni gıdaları keşfetmesine hem de kendini beslemesine imkan tanıyabilirsiniz. Bu yeni tecrübe onu olduğu kadar sizi de eğlendirecek!

Bebeğiniz henüz sizinle sofrada oturmadıysa bunu denemeye başlamanın tam zamanı. Ailesiyle birlikte yemek zamanına katılmak çok hoşuna gidecektir. Unutmayın, ne kadar yediği değil, ne yediği ve yemekle nasıl bir ilişki kurduğu önemli. Çocuğunuzun doyup doymadığına siz karar vermeyin, bırakın o versin. İnanın mama sandalyesinde oturma, kendini besleme, aileyle birlikte yemek yeme gibi olumlu davranışları şimdiden ona kazandırmanız, birkaç öğünde az yemesinden daha önemlidir. Sağlıklı bir şekilde gelişiyorsa ne kadar yediğinin bu dönemde o kadar da önemi yok. Çocuğunuzun büyüme eğrilerini persentil hesaplama aracını kullanarak veya doktorunuza danışarak takip edebilirsiniz.

12-16 Ay
12-18 ay arasında küçük gurmenizin beslenme hızı yavaşlayabilir. Bunun en önemli sebebi ise artan algıları doğrultusunda onu heyecanlandıran, keşfedecek koca bir dünya ve oynanacak binlerce oyun olması. Eğer henüz başlamadıysa da çok yakın zamanda yürümeye başlayacak ve artık onu mama sandalyesinde tutmak gitgide daha zor olacaktır, buna hazırlıklı olun.



Bu aylarda bebeklerin ilk yılında olduğu kadar hızlı büyümemesi normal olsa da bu yavaşlama zaman zaman annelerde paniğe dönüşebiliyor. Ve hemen hemen her annenin aklına aynı soru eninde sonunda düşüyor: “Eyvah, çocuğum yeteri kadar beslenmiyor mu?”

Sevgili anne, yine bir değişim dönemindesiniz. Eski alışkanlıklarınızı yavaş yavaş geride bırakma zamanı geldi. Biri yer biri bakar döneminin sonu geldi. Artık bebeğinizin önüne muz koyup kendiniz dondurmanızın keyfini çıkartamayacaksınız. Bilin ki siz ne yiyorsanız bebeğiniz de onu yemek isteyecek. Bu yüzden bu dönemde yapılacak en akıllıca şey evdeki yiyeceklerin besin değerlerini ve kendi yeme içme alışkanlıklarınızı gözden geçirmek. Siz iyi beslenirseniz bebeğinize de iyi beslenmeyi öğretirsiniz. Minik kaçamaklarınızı en azından onun gözünün önünde yapmamaya özen gösterin.

Bu dönemde küçük gurmeniz yeni tatları yemek masasında sizinle beraber denemeye tamamen hazırdır. Eğer alerjik bir bünyeye sahip değilse artık yasaklı yiyeceklerin sayısı oldukça azalmıştır. Alerjik reaksiyonlara ve sindirim problemlerine 12. aydan sonra çok daha az rastlanmaktadır.

İster inanın ister inanmayın, bebeğiniz artık kendi yemeğini kendi yiyecek yaşta. Kendini beslemek bağımsızlık ve özgüven duygularının gelişmesinde önemli rol oynarken, bu duyguların etkisi ve keyfiyle bebeğinizin normalde yemediği yemekleri bile yemeye başladığını görebilirsiniz. Yemekleri kendi eliyle yiyebilecek formda yapmaya özen gösterin. Bunu yaparken mutlaka kaç dişi olduğunu, özellikle azı dişlerinin çıkıp çıkmadığını ve motor gelişiminin nasıl olduğunu takip edin. Bunlar sizin bebeğinize en uygun formda yiyecekleri hazırlamanız için esas alacağınız kriterler olacaktır.

18-24 Ay
“Yavaş yavaş anlıyorum. Galiba her dediklerini yapmak zorunda değilim. Mama sandalyesi pek sıkıcı. Oturmak vakit kaybı. Ben geziyorum annem kaşıkla peşimden koşuyor. Doğrusu çok zevkli oluyor. Ne o elindeki bakayım, bezelyeyi bırak dondurmayı uzat da bir yalayayım hımmm....”



İşte yine yepyeni bir sayfa! Tüm bildikleriniz sil baştan. 18. aydan sonra oturmak küçük gurmelerin en sevdiği eylem sayılmaz. Birçok anne bebeğinin peşinde kaşıkla gezerek beslemeye tam da bu aylarda başlar. Çünkü küçük gurmenin o sıkıcı mama sandalyesinde oturmaya hiç mi hiç niyeti yoktur! Eğer baştan sağlam bir yemek yeme alışkanlığı oturtmadıysanız emin olun işiniz bundan sonra kolaylaşmayacak. Bazı uzmanlara göre bebekleri bu şekilde beslemekte sakınca olmasa da bu aylar iki yaş sendromu başlamadan önce ipleri elinize almanız gereken aylar. Üstelik hiçbir şey sandığınız kadar zor değil, unutmayın kısa bir süre tutarlı davrandığınızda bebekler hemen her şeye alışabilir.

İnanması zor ama aslında bebeğiniz kendi kendini beslemeye çoktan hazır. Parmak yiyeceklere daha başlamadıysanız şimdi tam zamanı. Çiğneme ve yutma konusunda artık o bir usta, korkmanız gereken bir şey yok. Yeter ki parmak yiyeceklerin altın güvenlik kurallarına uyun.

Küçük gurmeniz bu dönemde 3 ana 2 ara öğün yiyebilir. Süt hala beslenmesinin önemli bir parçası. Ara öğün olarak süt verebilirsiniz. Hala anne sütü alıyorsa çok şanslısınız. İnek sütü ve devam sütleri de önemli birer protein ve kalsiyum kaynağı. Tabii unutmamakta fayda var, ne kadar çok süt içerse ana öğünlerde o kadar az iştahı olacaktır. Dengeyi bulmakta fayda var.

Bu arada aman ara öğünlere dikkat, bu dönemde ara öğün olarak abur cubur yiyen çocuklarda bu bir alışkanlık haline gelebiliyor. Unutmayın bebeğiniz dondurmayı her zaman bezelyeye tercih edecektir. Bir kereden bir şey olmaz demeyin, küçük gurme dondurma, çikolata, kurabiye gibi karşı koyulmaz tatlarla erken yaşta tanışırsa, artık brokolinin tadı ona çekici gelmeyecektir. Üstelik kalori ihtiyacını giderdiğinden, meyve sebzeden alacağı kaloriye de gerek kalmayacaktır. Bu yüzden bebeğinize hem lezzetli hem de sağlıklı ara öğünler hazırlamanız gerekli.

Çocukların yaşına, boyuna ve hareketliliğine göre günlük kalori ihtiyacı değişse de, uzmanlara göre bu dönemde ortalama olarak 1000-1400 kaloriye ihtiyacı olduğu belirtiliyor.

Buna göre küçük gurmeniz her gün:

400-500 ml süt (ya da muadili)
Bir porsiyon et veya baklagil
1 yumurta
1 ya da 2 porsiyon sebze
1-2 porsiyon meyve
1-2 porsiyon tam tahıllı besinler veya 3 dilim tam ekmek yiyebilir.

Uyarı
Her çocuk farklıdır. Bu menüler sadece yol gösterir niteliktedir. Çocuğunuza menü oluştururken doktorunuza danışınız.