İçel

Akdeniz Bölgesi'nde, doğuda Adana, batıda Antalya, kuzeyde Karaman, Konya ve Niğde, güneyde de Akdeniz ile çevrili il. Doğuda Seyhan ağzından başlayarak Anamur Burnu'nun batısına kadar uzun bir kıyıya sahiptir. İI toprakları doğuda, Mersin'den itibaren Tarsus ve Yenice'de Adana Ovası'na girer. Burada kıyı ile Toroslar arasında yayılan geniş ova düzlükleri röliyefe egemendir. Fakat bu durum bir ayrıcalıktır. Çünkü il toprakları, asıl geniş bölümüyle, Orta Toros Dağları ve Türkiye'de kalkerli kayaların en sürekli olarak yayıldığı ve tipik karst şekillerine olanak verdiği "Taşeli Platosu" ile kaplanır. Bu platoların önünde de, yer yer bir dereceye kadar genişlemekle beraber (örneğin Göksu ağzındaki delta ovası gibi), genellikle dar bir kıyı ovası şeridi uzanır. Hatta kıyının bazı kesimlerinde, Taşeli Platosu doğrudan doğruya denize inerek, özellikle Silifke ile Erdemli arasında, kalkerler içine oyulmuş küçük, oval ya da daire biçimli koyları, denize açılan mağara ve tatlı su kaynaklarıyla kendine özgü bir kıyı tipi yaratır. İl toprakları içinde Orta Toroslar'ın başlıca kitlesi, Tarsus ve Mersin'in kuzeyinde küçük, derin vadilerle parçalanmış platolarla başlayan ve doğu-batı yönünde geniş bir kitle meydana getiren Bolkar Dağları'dır. Bolkarlar'dan batıya, Göksu Vadisi'ne doğru eğimli geniş plato düzlükleri yayılır. Kaynaklarını bu kitleden alan birçok küçük akarsular doğrudan doğruya Akdeniz'e iner. Fakat ilin en önemli ırmağı, derin, yer yer geniş tabanlı vadisiyle Taşeli Yarımadası'nı kuzeybatı-güneydoğu yönünde yarmış olan Göksu'dur. Silifke'den geçtikten sonra, batıda Taşucu Körfezi ile doğuda Akkum Limanı arasında geniş bir delta meydana getirerek Akdeniz'e ulaşır. Göksu Oluğu, İçel ilini İç Anadolu'ya bağlayan doğal bir yoldur. Dağların yüksek kısımları hariç, özellikle kıyıda tipik Akdeniz iklimi egemendir. Ilık ve yağışlı kışları, sıcak ve çok kurak yazlarıyla kendini gösteren bu iklim, bütün kıyı boyunca hemen hemen aynı niteliği taşıyarak devam eder. Örneğin, Anamur'da aralık ayı ortalaması 17°, ocak 11,7°; en sıcak ay ağustos ise 28,4°'dir. Aynı yerde 1.033 mm. olan yıllık yağışların kış ve yaz mevsimlerine düşen payları da sırasıyla 671 ve 56 mm.dir. Doğal bitki örtüsü, kıyı ile 800 m. arasında Akdeniz'e özgü makilerdir. Ancak bu maki örtüsü, üzerinde bulunduğu zeminin yapısına göre gür ya da cılızdır. İçel, endüstri hayatı bakımından doğu komşusu Adana ile karşılaştırılamaz. Bununla birlikte, çoğu Mersin ve Tarsus'ta toplanmış olan başta dokuma, iplik, bitkisel yağlar, petrol rafinerisi olmak üzere birçok endüstri kurumu vardır. Fakat İçel ilinin, ekonomi bakımından Türkiye'nin gelişmiş illerinden biri olmasının asıl nedeni, tarım hayatında, özellikle bazı tarımsal ürünlerde Türkiye çapında önemli bir üretim düzeyine ulaşmış olması ve Mersin Limanı üzerinden kurulan dış ticaret ilişkileridir. Öyle ki, son yıllarda yalnız Türkiye için değil, Orta Doğu ülkelerinin çoğu için bir ithalat iskelesi, karayolu yük taşımacılığının bir hareket noktasıdır. 1980 yılı tarımsal üretim miktarları: tahıl 410.000 ton, nohut 17.700 ton, pamuk 49.400 ton, yerfıstığı 16.100 ton, limon 242.850 ton, portakal 175.100 ton, mandalina 47.900 ton, üzüm 169.250 ton, karpuz 30.300 ton, domates 372.500 ton. Bu verilerin bir kısmı 1986'da şöyledir: limon 257.533 ton, portakal 214.507, mandalina 71.372 ton. İçel'de hayvancılık da gelişmiştir. 1980 yılı hayvan sayıları: koyun 298.000, kılkeçisi 654.000, sığır 140.000. İçel ilinin merkezi olan Mersin, 1927'de 22.000 nüfuslu bir kentti. 1997'de nüfus 650.000'i aşmış, güney kıyılarımızın en büyük limanı olmuştur. Çukurova'nın (özellikle Adana'nın), İç ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinin bir bölümünün ve İçel kıyılarının ihraç iskelesi ve Türkiye'nin İstanbul'dan sonra ikinci ithal limanıdır. Mersin, aynı zamanda Kıbrıs'ın Türk bölgesiyle (Magosa ve Girne üzerinden) deniz ulaşımını sağlar.

MsXLabs.org & MORPA Genel Kültür Ansiklopedisi