Bilgisayar kullanan herkes mutlaka megabyte, gigabyte, megabit gibi terimleri mutlaka duymuştur. Bunların hepsi dijital veri miktarını temsil ediyor. USB belleklerden sabit disklere ve internet hızlarına kadar birçok alanda bu birimler kullanılıyor. Peki bu birimler tam olarak neyi ifade ediyor? Byte ile bit arasındaki fark nedir? İnternet bağlantı hızında belirtilen Mbit nedir?
Bit olarak tabir edilen birim iletişim ve bilgisayar teknolojilerindeki en temel veri birimini temsil ediyor. Bilgisayarlarda veriler ikili yani sadece 1’ler ve 0’lardan oluşan sayı sistemine göre kaydedilir. İşte 1 bit de bu 1’ler ya da 0’lardan tek bir tanesini temsil ediyor. İkili sistemde bulunan 1 ve 0’lar doğru-yanlış ya da evet-hayır gibi mantık önermelerine karşılık geliyor. Kullandığımız tüm yazılımlar ve veriler aslında temelde bu 1’ler ve 0’lardan oluşuyor.
1 bit’in ne olduğunu anladıktan sonra Kbit, Mbit ya da Gbit gibi birimleri anlamak çok kolay. Kilo, Giga ve Mega gibi ön ekler 10 ve katlarını temsil ediyor. 1 Mbit, 10^6 (10 üzeri 6) bit’e karşılık geliyor. Gbit (10^9 – 10 üzeri 9) ve Kbit (10^3 – 10 üzeri 3) de benzer şekilde değerlendiriliyor.
Bit ile Byte Arasındaki Fark
Bit ile byte birimlerinin birbiriyle çok karıştırılıyor. Birçok insanın bu iki birimin birbiriyle aynı anlama geldiğini düşünüyor olabilir. Ancak bu ikisi aslında temelde aynı şeyin miktarını belirtiyor olsa da farklı değerlere sahipler.
8 bit’lik veriye 1 byte adı veriliyor. Bir metin dosyasının içerisindeki tek bir harf 1 byte’lık yer kaplıyor. Byte biriminin ilk çıkış noktasını da bu tek bir karakterin kapladığı alan oluşturuyor. Byte’ın katlarında ise durum biraz karışıyor. Burada 10’un katları yerine 2’nin katları kullanılıyor. 1 MB denildiği zaman 2^20 (2 üzeri 20) byte kastedilmiş oluyor. Benzer şekilde GB 2^30 (2 üzeri 30), TB da 2^40 (2 üzeri 40) byte anlamına geliyor.
Ne Anlama Geliyor?
Ancak bazı yerlerde Byte’ın katlarının da 10 ve 10′un katları şeklinde ilerlediğini görebilirsiniz. Özellikle bellek üreticileri bu birimi bu şekilde kullanıyorlar. 4 GB’lık bir USB belleğin 3,7 GB civarında gözükmesinin sebebi de bu.
Sayılar ve birimler arasında kafanız karışmış olabileceğinden tüm bu anlattıklarımızı kısaca özetleyelim. Örneğin 1 Mbit/sn’lik bir internet hattınız varsa bu bir saniyede 122 KB’lık veri aktarımı yapabileceğiniz anlamına geliyor.
Alintidir.