ŞEYBANİLER
MsXLabs.org & MORPA Genel Kültür Ansiklopedisi
XVI - XIX. yy. arasında Maveraünnehir bölgesini yöneten Özbek hanedanıdır. Moğol soyundan gelen hanedan, Altınorda hükümdarı Özbek Han döneminde (1313-1341) İslâmı kabul etti. Şeybanî Han, XVI. yüzyılın başında bütün Maveraünnehir'e egemen olduktan sonra hanedan üyeleri, Buhara, Hokand ve Hive hanlıkları gibi çeşitli hanlıklar kurdular. Orta Asya'da Sünnî mezhebinin savunucusu olarak Şiî Safevilere karşı savaştılar; bu dönemde Sünnî Osmanlı Devleti ve Babürlülerle ilişki kurdular. Şeybanîlerin yönetimindeki topraklar XIX. yüzyılda Ruslar tarafından ilhak edildi ve Şeybanî hanedanının son hükümdarı Hive Hanı Seyyid Abdullah Han'ın 1920'de tahttan indirilmesiyle hanedanın varlığı son buldu.