Belgrad ya da Belgrat ormanı

istanbul yakınında koru ormanı.

Adını bu ormanın içinde bulunan ve bu yüzyılın başlarında ortadan kalkan Belgrad ya da Belgradcık köyünden alır. Söylentiye göre bu köyün adı da Kanuni Sultan Süleyman’ın Belgrad seferiyle ilgilidir. Kimine göre padişah sefer dönüşünde orduyla birlikte getirdiği tutsakları (Sırp ya da Hırvat), kimine göre seferde orduya yardım etmiş olan Bulgarlar’ı bu ormana yerleştirmiştir. Tarihçi Reşat Ekrem Koçu, bu söylentilere işaret etmekle birlikte Belgrad köyünün XVII. yy.’dan beri bir rum köyü olduğunu tarihi belgelere dayanarak yazar Belgrad köyünün İstanbul’a su getiren bentlerden Büyük bent’in sularını kirlettiği için 1898’de padişah emriyle kaldırıldığını yazanlar varsa da gene R.E. Koçu’nun belirttiğine göre 1922 tarihli Mecelleı umurı belediye" adlı eserde köyün"kâmilen Rumlarile meskûn "olduğu kayıtlıdır ve buradaki Rumlar Lozan antlaşması’nın imzasından sonra köyü terk ederek Yunanistan'a göç etmişler, köy de ondan sonra harabe haline gelmiştir.

Belgrad ormanı, İstanbul’un 25 km kuzeyinde yer alır; Boğaz ve Karadeniz kıyılarına 3-5 km uzaklıktadır. Bugünkü genişliği 5 442 ha'dır; içinde ayrıca 474 ha genişlikte açıklık vardır. Ormanın yüzölçümü XVIII. yy. başlarında 17 000 ha iken, 1820’lerde 13 000, 1840’larda 12 000, 1870 'te de 7 500 ha’a düşmüş, Birinci Dünya savaşı'ndan sonra işgal kuvvetlerinin ormanda büyük kesim yapmalarıyla daha da daralarak bugünkü durumuna gelmiştir. Büsbütün tükenip ortadan kalkmamışsa, bunu içinde yer alan yedi bende borçludur; bentler de bu orman sayesinde 400 yıldan beri lığla dolmadan kente su akıtmaktadır.

Belgrad ormanı, Bulgaristan sınırından başlayarak Yıldız dağlan boyunca uzanıp gelen yapraklı orman kuşağının doğu ucunda yer alır. Ormanı oluşturan ağaç türlerinin başında meşe ve kayın gelir; bunlara kestane, gürgen, ıhlamur, kızılağaç, bazı ağaççık ve çalı türleri de katılır.

Belgrad ormanı, çok yönlü yararlanma ilkelerine göre amenajmanplanlarına kavuşturulmuştur. Bu yararlanma ilkelerine göre Belgrad ormanının başlıca nitelikleri şunlardır;

1. bentlerin su sağlaması için koruma ormanı;
2. dinlenme ve eğlenme için piknik ormanı;
3. ağaç üretimi için işletilme;
4. İ.Ü. Orman fakültesi için bilimsel araştırma ve eğitim ormanı;
5. av hayvanlan üretim merkezi;
6. orman ve süs fidanları üretim merkezi;
7. Atatürk arboretumu ile uluslararası bir araştırma merkezi;
8. İstanbul’un yanı başında, büyük bir yeşil alan olması. (Belgrad ormanında piknik yapanların sayısı, yılda ortalama 200 000-250 000 arasındadır.)