Serap
MsXLabs.Org & Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi

Işığın farklı yoğunluktaki hava tabakalarından geçerken uğradığı kırılmaya bağlı optik yanılsama (göz yanılması); ılgım. Serap değişik biçimlerde meydana gelebilir. Atmosferin ışık ışınlarını aynı düzen içinde kırmayışına bağlı olarak genellikle ufuk yakınında görülür. En yaygını, çölde insanları yanıltan su serabıdır. Bu tür serap, üstteki hava tabakasından daha sıcak olan toprak üzerinde oluşur.

Işık, yere yakın olan görece sıcak hava içinde, üstteki soğukça hava tabakasındakinden daha hızlı hareket eder ve ışığın yukarı doğru bükülmesi gibi bir etki doğar. Gökten gelen ışık, ufkun altından geliyormuş gibi gözükerek bir göl ya da bataklık varmış hissini uyandırır. Karayollarında da sıkça görülen bu tür seraplar, üzerindeki havadan daha sıcak olan su yüzeylerinde de meydana gelir. Daha seyrek görülmekle birlikte, soğuk su üzerindeki havanın, yukarılara oranla aşağıda daha yoğun olmasından ötürü uzaktaki cisimlerden gelen ışık ışınlarının aşağı doğru kırılmasından kaynaklanan seraplar da vardır. Bu durumda, örneğin normal olarak ufuk düzleminde bulunmayıp görüş alanı dışında kalan bir gemi, havada ters dönmüş biçimde asılı duruyormuş gibi bile gözükebilir. Çok daha seyrek olarak görülen bir başka serap da, yukarıdaki iki tür kırılma arasındaki bir geçiş olayı sonucunda meydana gelen serap çeşididir. Bu durumda ufuk çift, yakınındaki nesneler de göğe doğru oynak, garip ve hareketli sütunlar biçiminde yükselmiş gibi, âdeta bir şatonun bulanık görüntüsü olarak gözükür.