Bakara Suresi Kur’an’ın özetidir
Bakara Sûresi Kur'an-ı Kerim'in en uzun sûresi ve Fatiha'dan sonra en faziletli sûre olarak kabul edilmekteolup, Kur'an'ın ayrıntılı bir özetidir.
Bakara Sûresi Peygamber Efendimiz'in (sallallahu aleyhi ve sellem) Medine'ye hicret etmelerinden sonra inen ilk sûredir. Hicretten hemen sonra nâzil olmaya başlamış ve takrîben on yıla yayılan vahiy parçaları halinde devam etmiştir. Kur'ân-ı Kerîm'in en uzun sûresi olup 286 âyettir. Hacim itibarıyla Kur'ân'ın 1/12’sini teşkil eder. Fatiha Sûresi, Kur'an'ın mefhumunu kısaca özetle kapsadığı gibi, Bakara Sûresi de Kur'an'ın hükümlerinin çoğunu açıklamaktadır. Kur'ân'ın, ayrıntılı bir özeti durumundadır. Bu özelliğinden dolayı Fatiha Sûresi’nden sonra en faziletli sûre kabul edilmiştir. Bu yüce sûrenin Türkçe'de genellikle en meşhur ismi "Baş elif lâm mim" yahut "Büyük elif lâm mim"dir. Asıl özel ismi iki tanedir. Sûretü'l-Bakara, Sûretü'l-Kürsî.
İsrailoğullarının inek hikâyesi yalnız bu sûrede anlatılmış olduğundan dolayı bu isimlendirmeye sebep olmuştur ki, isimlendirmede inek hikâyesinin önemine özel bir uyarı vardır. el-Kürsî, Allah'ın kürsüsü demektir. Bu isim de en yüce âyetlerden olan "Âyetü'l-Kürsî"nin bu sûrede bulunmasındandır. Bunlardan başka bu sûrenin biri özel, biri ortak iki de lakabı vardır. Birincisi "Senâmü'l-Kur'ân"(Kur'ân'ın hörgücü), ikincisi "ez-Zehrâ"dır.
Bu sûre, Medine'de inen diğer sûreler gibi teşri (hukuk) yönü ağır basan sûrelerdendir. Sûrenin genel muhtevâsı şöyledir: Namaz, hac, Ramazan orucu, zekât ve bütün sadakalar ve nafakalar; cihad gibi ibadetlerin prensiplerine, fitne, adam öldürme, içki, kumar, zina ve diğer bu gibi büyük günahları yerme ve yasaklamasına; kısas ve misillemenin meşru olduğuna, yetimler ve yetimlerin mallarına; evlenme, aybaşı gibi kadınların durumlarına, boşanma, iddet, nafaka gibi aile hukukuna, gerek ilim ve gerek silah ile savunmaya ve genel cihada ait hükümleri ihtiva eder. Ayrıca; hukukla ilgili esas prensipleri belirtmiş, hikmet ve iktisadî yardımlaşma hakkında teşviklerde bulunmuş, fâizi yermiş, karşılıklı borçlanma, adaletli kâtip (noter), şahitlik, rehin ve diğer muamelelerin prensiplerinden bahsetmiştir.
Fatiha "Bizi doğru yola ilet" duasıyla bitiyordu. Bakara ise, "Bu bir kitaptır ve hidayettir" diye başlıyor.
Bakara Suresi’ni Allah Rasûlü (sallallahu aleyhi ve sellem) nasıl anlatıyor?
1. Rasûlullah'tan (sallallahu aleyhi ve sellem) "Kim herhangi bir gecede Bakara Suresi’ni okursa, o sâyede kendisine cennette tâc giydirilir."
2. "Kur'an'ın en fazîletli suresi Bakara’dır."
3. Peygamber Efendimiz (sallallahu aleyhi ve sellem) Bakara Sûresi hakkında şöyle buyurmuşlardır: "Her şeyin bir senâmı -bir hörgücü, bir zirvesi- vardır. Kur'ân'ın zirvesi de el-Bakara Sûresi’dir".
4. Ebu Ümâme el-Bâhilî'den rivâyete göre kendisi; Rasûlullah'ı (sallallahu aleyhi ve sellem) işittim, şöyle buyuruyordu demiştir: "Kur'an okumaya devam ediniz. Çünkü Kur'ân kıyamet günü okuyucularına şefaatçi olarak gelecektir. İki Zehrâyı (ay gibi parlak ve nurlu el-Bakara ile Âl-i İmrân sûrelerini) okumaya devam ediniz. Çünkü bu iki sure kıyâmet gününde iki bulut kümesi yahut iki gölgeleyici yahut da gökyüzünde kanatlarını açmış saf saf iki alay kuş gibi gelecekler ve kendilerini okuyan kişileri hararetten, ateşten koruyacaklar, şefaat edeceklerdir. Bakara Sûresi’ni okuyunuz. Çünkü onu okumak bereket, terk etmek ise pişmanlıktır. Sihirbazlar ona güç yetiremezler."
5. Rasûlullah’a(sallallahu aleyhi ve selem) bir gün bir melek geldiği sırada, "Müjde, sana iki nur verildi ki, senden önce hiçbir peygambere verilmemişti. Bunlar Fâtiha Sûresi ve Bakara Sûresi’nin son âyetleri." diye müjdelenmiştir.
6."Kim Bakara Sûresi’nin son iki ayetini geceleyin okursa bunlar kendisine yeter."
7. Kur'an âyetlerinin en yücesi olan Âyetü'l- Kürsî'nin bu surede yer almış olması da onun faziletini gösterir.
8. "Her şeyin bir şerefi var. Kur'ân-ı Kerîm'in şerefesi de Bakara Sûresi’dir. Bu surede bir âyet vardır ki, Kur'ân âyetlerinin efendisidir: "Âyetü'l-Kürsî".