TOKSİN
MsXLabs.org & Morpa Genel Kültür Ansiklopedisi
Çeşitli canlılardan kaynaklanan ve başka organizmalar için değişik derecelerde zehir etkisi yapan madde.
Toksinler bitkisel, hayvansal ya da bakteri kökenli olurlar. Organizmada antitoksin adı verilen özel bağışıklık cisimlerinin oluşmasına yol açarak antigen ödevi görürler. Organizmanın savunma gücünün üstündeki miktarlara ulaştıklarındaysa hastalıklara yol açarlar. Bitkisel kökenli toksinlere örnek olarak kimi bitkilerin reçine vb. salgıları gösterilebilir. Yılan, akrep gibi hayvanların zehirleri hayvansal kökenli toksinlerdendir.
Bakteri kökenli toksinler ekzotoksin ve endotoksin olmak üzere ikiye ayrılır. Ekzotoksinler yaşayan bakteriler tarafından salgılanan zehirlerdir. Bakterilerin metabolizma ürünü olan ekzotoksinler, endotoksinlerden daha etkilidir. Canlıya şırınga edildiklerinde bakteri türüne göre belli bir hastalığın belirtilerini doğururlar. Endotoksinlerse bakterilerin yapı maddelerini oluştururlar ve ancak onların ölümlerinden sonra serbest kalarak zehir etkisi gösterirler.
Ekzotoksinlere göre daha dayanıklıdırlar. Ancak canlıdaki antikorlarla çökeltilebilirler. Yüksek sıcaklığa dayanabilirler (bazıları 100° C). Toksinler organizmaya çeşitli yollarla girebilirler (ağız, deri vb.). Bütün mikroplu hastalıkların nedeni bakteri kökenli toksin zehirlenmesidir.
"İnşallah"derse Yakaran..."İnşa" eder YARADAN.
