Halay, misket ve zeybek hangi bölgelerde oynanır?
Halay, Türkiye'nin Doğu Anadolu, Güneydoğu Anadolu, İç Anadolu ve Çukurova bölgesinde oynanan halk oyunlarının genel ismidir. Bu bölgelerde oynanan halaylar arasında büyük farklılıklar vardır. O yüzden üçe ayrılır:
- Çukurova (Güney) halayları: Adana ile Antep arasında oynanan halaylardır.
- Doğu halayları: Antepin doğusunda kalan bölgeler genelde aynı karakteriste sahiptir.
- Bozkır halayları: İç Anadolu bozkırlarında oynanan halay oyunlarıdır.
Zeybek Tarihi, Hangi Yöreye Ait, Zeybek Çeşitleri:
Zeybek, Batı Anadolu yöresinin belirli bir halkoyununa zeybek oyunu deniliyor. Söz konusu oyunlar kendi içinde türlere ayrılmaktadır.
Ağır zeybek
Kaşıklı zeybek
Teke (Kıvrak) zeybeği
Kırık zeybek
Bey zeybek
Tek kişi tarafından ya da birkaç oyuncunun çember şeklinde dizilmesiyle oynanır. Zeybek, halkı koruyan cesur bir adamı temsil eder. Zeybek oynayan dansçı, kollarını omuz hizasında, elleri başıyla aynı hizada olacak şekilde iki yana doğru açar ve bazı oyunlarda kollarını dirseklerden hafifçe kırar. Büyük adımlar atarak ağır ağır hareket eder. Ara sıra yere doğru eğilip bir dizin yere dokundurulması, bu dansın belirgin hareketlerindendir. Bu tarz zeybekler İzmir, Aydın, Manisa taraflarında görülen zeybek türleridir. Buna Muğla’nın kuzey tarafları, Denizli’nin batı tarafları, Balıkesir’in Ege sahilleri ile Çanakkale’de eklenebilir.
Kütahya, Uşak ve Afyon daha çok kaşıklı zeybek etkisindedir. Yine Balıkesir’in doğu kısımları ile Bursa, Eskişehir, Bilecik, Ankara taraflarında oynanan oyunlar da kaşıklı zeybek kategorisine girer.
Burdur, Isparta, Antalya ile Muğla ve Denizli’nin güney kısımları teke zeybekleri içine girer ve kıvrak ezgileri vardır.
Balıkesir’in iç ve güney kısımlarında ise kırık zeybek oyunlarına rastlanır.
