Arama


IrResistibLe - avatarı
IrResistibLe
Ziyaretçi
14 Şubat 2013       Mesaj #7
IrResistibLe - avatarı
Ziyaretçi
yalıtkan
elekrik akımını ya da ısı akışını engellemek amacıyla kullanılan maddelerin ortak adı.

Elektrik yalıtkanlan, elektrik akımına karşı yüksek direnç gösteren malzemeden yapılır. Malzemelerin elektrik akımını iletme yetenekleri, her malzemenin kendisine özgü bir niteliği olan özdirenç değeriyle karşılaştırabilir. İyi yalıtkanların özdirençleri yüksektir.

Elektrik yalıtkanları iletkenleri birbirlerine ve çevrelerindeki cisimlere değmeyecek biçimde ya da durumda tutmak amacıyla Kullanılır. Bir elektrik devresinin enerji taşıyan bölümleri arasında engel oluşturan yalıtkanlar, akımın yalnızca istenen teller ya da iletken parçalardan oluşan hattan geçmesini sağlar, bu nedenle elektrikli ve elektronik aygıtlarda çok önemli bir işlev görürler. Yalıtkan olarak, kullanım alanına göre çeşitli malzemelerden yararlanılır. Binalardaki elektrik tesisatında kullanılan bakır tellerin yalıtılması amacıyla genellikle kauçuk ya da plastik kullanılır.

İletim ve dağıtımda kullanılan havai hatlar ise dış etkilere dayanıklı porselen yalıtkanlar (izolatör) üzerinde taşınır. Yüksek gerilim ve yüksek sıcaklıkta çalışan üreteç ve motorlarda yalıtkan olarak genellikle mika kullanılır. Kimi uygulamalarda katı yalıtkanların yanı sıra sıvı ya da gaz yalıtkanlardan da yararlanılır. Örneğin, yüksek gerilim transformatörlerinde mekanik sağlamlık açısından katı yalıtkanlar kullanılırken, yalıtım dayanımını yükseltmek ve aygıtta oluşan ısıyı dışarı vermek amacıyla yağ ve benzeri sıvı yalıtkanlardan yararlanılır. Tümleşik mikrodevrelerde kullanılan silisyum nitrür ve benzeri yalıtkanların kalınlıkları bir mikron (Kf6 m) dolayındadır.

Isı yalıtımında kullanılan yalıtkanlar arasında cam yünü, mantar ve kaya yünü (erimiş silisli kay aç, kireçtaşı ya da cüruf içine buhar püskürtülerek elde edilen mineral yünü) gibi malzemeler kullanılır. Isıl iletkenliği düşük olan bu maddeler ısının akış hızını düşürür. Isının akış yolu, bu maddelerin ısıl ışınıma saydam olmamalan nedeniyle, aynca içerdikleri hava boşluklarından dolayı engellenmiş olur. Bir cismin ısıl iletkenliği genellikle sıcaklığa bağlı olarak değişir. Metallerin ve kristal yapıdaki katiların çoğunda ısıl iletkenlik sıcaklık yükseldikçe azalır, buna karşılık cam gibi amorf maddelerin ısıl iletkenliği sıcaklık yükseldikçe artar.

yalıtkanların kullanım alanları
Elektrik çarpmasını önlemek için elektrik akımının geçtiği tellerin dış yüzeyi plastikle kaplanır (plastik yalıtkan maddedir)
Yalıtkan maddeler olmasaydı; Alternatif Akım (AC) ile çalışan elektronik cihazların hiçbirini kullanamazdık... yani yalıtkanlar olmasaydı tüm maddeler elektrik enerjisini iletirdi ve biz de zarar görürdük...

Günlük hayatta kullanılan birçok araç - gerecin yapısında iletken ve yalıtkan maddeler kullanılır. Kullanım amaçlarına göre, elektriğin iletilmesi gereken yerlerde iletken; elektriğin iletilmesinin istenmediği yerlerde yalıtkan maddeler kullanılır.
Yalıtkanlar günlük yaşantımızda bizi elektrik akımının kötü etkilerinden korumaktadır.
  • Elektrikli araçların kablolarının dış yüzeyini kaplamak için kullanılırlar, böylece kabloyu tuttuğumuzda yalıtkan madde sayesinde elektrik akımından korunmuş oluruz.
  • Pense ve kontrol kalemi gibi elektrik işlerinde kullanılabilecek araçların tutulan kısımlarını yalıtmakta kullanılır.
  • Elektrikli araçların (televizyon, radyo, bilgisayar, klima vs) dış kasası ve içindeki parçaları sabitleyen birçok parçası yalıtkan malzemelerden yapılır ve araçları ve bizleri korur.
  • Ayakkabılarımızın altındaki plastik yapı.
Çevremizde daha bir çok yerde bizleri elektriğin olumsuz etkilerinden korumak için yalıtkan malzemelerden faydalanılır.

kaynak: Ana Britannica
Son düzenleyen Safi; 17 Mart 2018 03:32