Arama

Kaside Nedir? - Tek Mesaj #4

ozzy0035 - avatarı
ozzy0035
Ziyaretçi
15 Nisan 2013       Mesaj #4
ozzy0035 - avatarı
Ziyaretçi
Kaside Nedir?
MsXLabs.org

Belirli bir maksatla yazılan yazı anlamına gelirken edebi anlamda daha çok din ve devlet büyüklerini övmek amacıyla yazılan yazılar manasına gelir.Kaside yazan şaire ''kaside-sera,kaside-perdaz,-kaside-gü'' isimleri verilir.

Kaside nazım şekli Arap edebiyatının ilk dönemlerinde doğmu ve cahiliye devrinde en parlak dönemini yaşamıştır.Fars edebiyatında ise Sasaniler Devrinde ilk kaside örnekleri görülür.Türk şiirinde ise 15. yüzyılda kaside kendini gösterir.Şeyh-i ve Ahmet Paşa'nın ünlü kasideleri mevcuttur.16. yüzyılda Hayali ve Fuzuli gibi şairlerin katkısıyla daha da gelişen kaside 17. yüzyılda en büyük ustasını yetiştirmiştir.Nef'i tüm zamanların en büyük kaside yazarıdır.

Kasidenin Özelliklerini Şöyle Sıralıyabiliriz;
İlk beyit kendi arasında sonraki beyitler ilk beyitin ikinci dizesiyle kafiyelidir.(aaba...)
Beyit sayısı 33-99 arasında değişir.Ancak daha çok ve daha az beyitler içeren kasidelerde olabilir.

6 bölümden oluşur.


a)Nesib(Teşbih):Şiirin giriş bölümüdür.Değişik tasvirler mevcuttur.15-20 beyit arasındadır.Eğerki aşikane konular anlatıyorsa nesib,afaki(gereksiz) konular anlatıyorsa baharın gelişi,bayramlar,tabiat teşbih ismini alır.

b)Girizgah:Genellikle bir ya da iki beyitten oluşur.Şair, bu bölümde methiyeye geçeceğini bildirir.

c)Methiye(Övgü):Asıl konunun anlatıldığı bölümdür.Kasidenin sunulacağı kişiye övgüde bulunur.Şair en sanatlı, en ağır beyitlerini bu bölümde kullanma ihtiyacını ister.

d)Tegazzül:Bu bölüm bazen kasidenin sonunda ya da başındada bulunabilir.Kaside içinde gazel söylemektir.Her kasidede bu bölüm bulunmaya bilir.5-12 beyit arasındadır.

e)Fahriye:Şairin kendini övdüğü bölümdür.İçerik yönünden methiyeye benzer.Beyit sayısı değişebilir.Yine sanatlı üslup vardır.

f)Dua:Önceki beyitlerde övgüsü yapılan kişi için dua edilir.Birkaç beyitten ibarettir.Kasideler değişik şekillerde adlandırılır;

İlki nesib bölümünde ele alınan konuya göre,örneğin bahariye, ıydiye,şitaiye gibi
İkinci adlama redife göre söz gelimi kasidenin redifi şems(güneş) ise şemsiye olarak adlandırılır.
Son isim verme tekniği ise kafiye harfine göredir.Mesela kasidenin kafiyesi ''r'' ise raiye ya da ''t'' ise taiye olarak adlandırılır

NEF'İ
17.yüzyılda yaşamış olan Türk edebiyatının en büyük kaside ustasıdır.Nef'i üç konuda kendisini usta olarak adlandırır bunlar ; övmek,sövmek övünmektir.Son derece etkili ve ölçülü eleştirileri olan Nef'i bu yolda hayatıı feda etmiştir.Nefi'nin üç tane önemli eseri vardır.Bunlar;Türçe Divan,Farsça Divan ve Siham-ı Kazadır.
Son düzenleyen _Yağmur_; 16 Nisan 2013 20:38 Sebep: Sayfa düzeni