Subkutan Enjeksiyon

Subkutan enjeksiyon
MsXLabs.org & Vikipedi, özgür ansiklopedi

Parenteral yol ilaç uygulama metotlarından olan subkütan enjeksiyon (SC), dermis tabakası altındaki gevşek bağ dokusu (adipoz doku) içine ilaç verme yöntemidir. Subkütan doku, dermis ve kas tabakası arasında yer alır. Deri altı dokusu kan damarlarından zengin değildir. İlaç emilimi kapiller yolla olmaktadır. Bu nedenle bu bölgeye uygulanan ilacın emilimi, intra müsküler enjeksiyondan daha yavaş, intra dermal ve oral yoldan daha hızlıdır. Bununla birlikte, doku dolaşımı ile ilgili bir problem yoksa ilacın emilimi doz kaybı olmadan tamdır. Yavaş ve düzenli emilimi istenen az miktardaki ilaçlar, bu yolla uygulanır. Örnek: bazı aşılar, narkotikler, insülin, heparin, premedikasyonda kullanılan ilaçlar, epinefrin ve growth hormonu gibi. Subkütan enjeksiyonda dokunun özelliğine bağlı olarak bazı noktaların göz önünde bulundurulması gerekir.Bu özellikler şunlardır:

Subkütan dokuda ağrı reseptörleri fazladır. Bu nedenle hasta veya yaralılar için rahatsız edici bir enjeksiyondur. Bir ml’den fazla verilen ilaçlar ağrıya neden olur.
Fazla miktardaki ilaçlar yeterince emilemediği için doku altında birikerek sert, ağrılı steril apselerin oluşmasına neden olur. Bu nedenle SC enjeksiyonda verilecek ilaç miktarları 0,1–1 ml arasında olmalıdır. Zorunlu hallerde en fazla 2 ml ilaç verilebilir.
Subkütan doku, aynı zamanda irritan (tahriş edici) solüsyonlara karşı da duyarlıdır. Subkütan yolla izotonik, hipotonik ve irritan olmayan, suda eriyebilen az miktardaki ilaçlar verilmelidir. Bu ilaçlar, yağ ve bağ dokusundan iyi emilir. İrritan, yapışkan ve hipertonik ilaçlar, kimyasal etkileri nedeni ile cilt altı dokusunu tahriş ederek ilaç emilimini engeller. Böylece steril apse oluşturur. Bu apseler, giderek doku nekrozuna neden olabilir.
SC enjeksiyonda, ilacın deri altı dokuya verildiğinden emin olunmalıdır. Şayet ilaç yanlışlıkla kas dokusuna verilirse ilacın emilimi istenilenden daha hızlı olur. Bu nedenle enjeksiyon için seçilen iğnenin uzunluğu ve dokuya giriş açısı önemlidir.
Heparin gibi ilaçların SC enjeksiyon yöntemi ile uygulanması sırasında hava kilidi tekniği uygulanır. Heparin uygulamalarında hava kilidi tekniği kullanırken iğne açısı 90° olmalıdır. Kan kontrolü için enjektörün pistonu geri çekilmemeli ve enjeksiyon bitiminden sonra masaj yapılmamalıdır.

Subkütan Enjeksiyon Uygulanan Bölgeler
Subkütan doku, vücudun her tarafını sardığı için birçok bölgeden bu enjeksiyon yapılabilir. En çok uygulanan bölgeler şunlardır:

Üst kolun lateral yüzü (dış yan yüzü)
Uyluğun ön yan kısmı (laterofemoral)
Sırtta skapula altı
Dorsogluteal bölgenin üzeri
Karın (abdominal) bölgesi

MsXLabs Üye Girişi