ZEMBİLLİ ALİ EFENDİ, asıl adı Ala- ettin Ali Cemali, türk şeyhülislam (Karaman ? - İstanbul 1525/1526). Öğrenimini Karamanlı Hamza'nın, İstanbul'da Molla Hüsrev'in ve Bursa'da Hüsamettin Efen- di’nin yanında tamamladı. Kapılandığı Muslihittin Efendi'nin kızı ile evlendi. Ba- yezit II döneminden başlayarak gerek derin bilgisi, gerekse adaletli davranışıyla geniş bir ün sağladı; imparatorluğun birçok yerinde müderrislik yaptıktan sonra şeyhülislam oldu (1503) ve ölümüne kadar bu görevi başarıyla yürüttü. Dengeli ve temkinli tutumuyla Yavuz Sultan Selim’in birçok haksız ve aşırı sert eylemini önledi, yüzlerce kişiyi ölümden kurtardı, birçoklarının azledikleri görevlerine dönmelerini sağladı. Kendisinden herhangi bir konu hakkında fetva isteyenlere kolaylık olsun diye evinin penceresinden bir "zembil” sarkıtır, zembili yukarı çekip fetvasını yazarak yine zembile koyar ve aşağı sar- kıtırdı. Bu nedenle “Zembilli” lakabıyla ün yaptı ve anıldı. Zeyrek'te yaptırdığı bir mektebin yakınlarındaki mezarlıkta gömülü olan Zembilli Ali Efendi'nin çeşitli risalelerinin yanı sıra fıkıh ile ilgili el-Mutahha- rat adlı bir yapıtı vardır. (-> Kayn.)
Kaynak: Büyük Larousse