Âdile Sultan

Adile Sultan
MsXLabs.org

Osmanlı hanım sultan ve şairlerindendir. Dindar, hassas, hayırseverliğiyle tanınmış ve ömrü boyunca herkesten daima hürmet görmüştür. Mektep ve fukara evlerini tamir ettirip, çocukların okuması için gayret sarfetmiştir. 73 yıl yaşamış ve bu süre zarfında, II. Mahmud, Abdülmecid, Abdülaziz, V. Murad ve II. Abdülhamid’in saltanatını görmüştür.

Hayatı
Babası Sultan II. Mahmud Han, annesi Zernigar Kadın Efendidir. 1825 yılında doğmuştur. Küçük yaşta annesini kaybetmiştir. Sultan II. Mahmud, kızı Adile Sultanı çocukları yaşamayan başkadın Nevfidan Kadına büyütmek üzere vermiştir. O da Adile Sultanı kendi evladı gibi büyütüp yetiştirmiştir. Mükemmel bir tahsil ve terbiye görmüştür.

1845 yılında Kaptan-ı Derya Mehmed Ali Paşa ile evlenmiştir. Sultan Abdülmecid devrinde bir seneye yakın sadrazamlık yapan Mehmed Ali Paşa 1868 yılında hayatını kaybetmiştir. Adile Sultan, kocasının arkasından da kızının ölümü üzerine evine çekilmiş, her şeyi bırakarak kendini ibadete vermiş ve fakir fukarayı beslemekle vakit geçirmiştir. Gelinlik kızlara çeyiz yaptırmıştır. Kurumuş çeşmelere su getirtmiştir. Adile Sultan hayatının son günlerini Fındıklı’da bugün Güzel Sanatlar Akademisi olan Sahilsaray’da geçirmiş ve 1898 yılının Ocak ayında hayatını kaybedince, kocası Mehmed Ali Paşanın Eyyüp’teki türbesine defnedilmiştir.

Önemi
Başta babası olmak üzere kardeşleri ve yeğenleri tarafından sevilen ve devlet işlerine karışmayan Adile Sultan, aynı zamanda Osmanlı hanedanına mensup divan sahibi tek kadın şairdir. Özellikle Fuzuli ve Şeyh Galib’e nazireler ve Yunus Emre tarzında hece vezniyle şiirler yazmıştır. Şiirleri teknik bakımdan basit ifadeli gibi görünürse de samimidir. O, bu samimi sözleriyle kardeşi sultan Abdülaziz Han’ın şehit edilmesine de ışık tutmuştur.
‘’Nasıl yanmam ki ben oldu olanlar Şah-ı devrana,
Bilinmez oldu hali, kıydılar ol zıll-ı Yezdana.’’

Adile Sultanın bu mısraları Sultan Abdülaziz Hanın intihar etmeyip, öldürüldüğüne dair nice vesika yanısıra kıymetli bir şehadettir. Adile Sultanın basılmamış olan Divan’ının yazma nüshaları Üniversite ve Topkapı Sarayı Kütüphanelerinde mevcuttur. Atası Kanuni Sultan Süleyman Hanın şiirlerini, Divan-ı Muhibbi adıyla, ilk defa yayınlanmasını sağlamıştır.

kaynak

MsXLabs Üye Girişi