Victor Vasarely

Ad: 800px-Hungary_pecs_-_vasarely0.jpg
Gösterim: 2813
Boyut: 171.8 KB

VASARELY (Viktor), transız uyruğuna geçmiş ma- car ressam (Pöcs 1908). Budapeşte’de Bauhaus anlayışında bir eğitim gördü (Muhely akademisi, 1929), 1931'de Paris'e yerleşti ve reklamcılıkla uğraştı. O dönemde giriştiği grafik araştırmalardaki ("Echiquiers", "Zöbres”) biçimleri sistemleştirme eğilimi, daha sonraları benimsediği soyut söylemin habercisidir. Gerçek un- surlan aşamalar halinde süzgeçten geçirerek (metro istasyonlarının yer döşemelerindeki çatlaklar, çakıltaşları ve deniz kabukları, "Denfert", “Belleisle", "Cristal" dönemlerinin pencereleri, 40’lı yılların sonu - 50’li yılların başı), geometrik nitelikli, kişisellikten arındınlmış, kinetizmin habercisi olan bir soyutlamaya yöneldi. Sanata ve toplumsal işlevine yeni bir anlayış getiren kinetizm (bu anlayışı 1944'te kurulan Denişe Renö galerisi aracılığıyla yaygınlaştırmaya çalıştı) tesarely'nin sanatında, 50'li yıllarda, an "renk-biçim"i ve içerik biçim İkilisini (siyah beyaz "Maleviç'e saygı" dizisi) benimsemesiyle ve kafes, hare saydamlık, üst üste çakışma ("Derin kinetik yapıtlar") etkilerinin görüldüğü yapısal oyunlara girişmesiyle ağır bastı. "Biçim -renk birimi" (siyah beyaz, ardından 1960' tan başlayarak, tüm renklerde kare ve çemberler) ve sunduğu olanakların (dönüşümler [ yamuk ve elips), dizilimler, devşirimler) sistemli bir biçimde kullanılması, yapıta görsel bir devinim kazandırdı. Bu devinim, 60’lı yıllarda karmaşık ve programlı bir çokrenklilikle (“Folklore planötaire", "Hommage â l'hexagone"), 70'li yıllarda da bozulma ve hacim etkileriyle ("Structures universelles") zenginleştirildi. Vasarely’nin tutumu, temelde, yeni bir sanatçı çoğaltılabilen, boyuttan ve işlevi değiştirilebilen "ilkörnekler"i tasarlayan kişi ve yapıtmimarlığa dahil edilebilen ortak ya da sınai bir ürün kavramı üzerine kurulmuştur. Sanatçı, Gordes'da öğretici bir Vasarely müzesi (1970), Aixen-Provence'ta da mimarlığın sorunlarıyla ilgilenen bir Vasarely vakfı (1976) kurmuş, çeşitli yazılar kaleme almıştır: le Manifesto jaune (Sarı manifesto) [1955]; Plasticitö (1970); Folklore planötaire (Gezegen folkloru), [1973); vb

Kaynak: Büyük Larousse

MsXLabs Üye Girişi