TEKERLEME a.
1. Tekerlemek eylemi.
2. Genellikle basmakalıp bir nitelik kazanmış söz, sözler.

—Ed. Masalın uygun yerlerinde kullanılan kalıplaşmış sözler. (Bk. ansikl. böl.) || Masalın başında şaşırtıcı, güldürücü olayların anlatıldığı bölüm. (Bk. ansikl. böl.)

—Sey. oy. Ortaoyununda söyleşme bölümü içinde yer alan ve Kavuklu'yla Pişekâr'ın karşılıklı konuşmasına dayanan bölüm. (Arzbar adı verilen takdim bölümünden sonra gelir. Bu bölümde Kavuklu, Pişekâra aralarında geçmiş gibi hayali bir olay anlatır; birbirini izleyen nükte ve cinaslarla asıl oyuna hazırlık yapılır. Ortaoyununda bedesten, helva, dilenci, telgraf, nargile, ördek, tramvay, darphane vb. adlar taşıyan çok sayıda tekerleme vardır.)

—ANSİKL. Masalcı uygun yerlerde belirli tekerlemeleri kullanır. Örneğin masala başlarken "Bir varmış bir yokmuş...", bitirirken "Gökten üç elma düşmüş..." şeklindeki tekerlemeleri yineler; masal kahramanlarının yolculukları "Az gitmiş uz gitmiş..." diye anlatılır vb.

• Masalın başında, asıl masaldan önce yer verilen tekerlemeler akıl ilkelerine, doğa kurallarına alabildiğine yan çizer; abartmalı çelişkileri sergiler: tası olmayan hamamcının kubbesi olmayan hamamında develer top oynar; çakmağı olmayan tüfekle doğmamış tavşan avlanır vb. Tekerlemeler baş uyaklar ve uyaklara, ses yinelemelerine, özgür çağrışımlara dayanır; bir bakıma gerçeküstücü şiire yaklaşır.