Türk sadrazam (Hotin 1765 - İstanbul 1808). Hacı Haşan adlı bir yeniçerinin oğlu. Yeniçeri ocağına girdi. OsmanlI - Rus, Os- manlı-Avusturya savaşlarına katıldı. Rusçuk âyânı Tirsiniklioğlu İsmail Ağa'nın hizmetine girdi; önce hazinedarı, sonra bayraktarı oldu. Ayaklanan Pazvandoğlu'na karşı Rusçuk’u başarıyla savundu. Hezar- grad âyânlığına (1803) ve Tirsiniklioğlu İsmail Ağa’nın öldürülmesi üzerine Rusçuk âyânlığına (1806) atandı. Deliorman âyânı Yılıkoğlu Süleyman'ın ayaklanmasını bastırıp angaryayı kaldırması etkinliğini artırdı. Bender ve Hotin'i alan Ruslar'ın harekâtını (1806) İstanbul’a bildirdi ve gerekli Savunma önlemlerini aldı Gönderdiği kuvvetlerle Ruslar’ın kuşattığı İsmail’i kurtardı; Bükreş üzerine yürüyen rus kuvvetlerini durdurdu. Başarıları dolayısıyla vezirlikle Silistre valiliği ile Tuna saraskerli- ğine atandı (1807). Selim lll'ün tahttan indirilmesi ve Nızamıcedit'in kaldırılması (Kabakçı Mustafa ayaklanması) sonrasında kendisine sığınan yenilikçi devlet adamlarını korudu. "Rusçuk yârânı" diye bilinen Tahsin, Refik, Galip, Ramiz, Be- hiç efendilerin yönlendirmesiyleSelımlll’ ü yeniden tahta çıkarmak üzere harekete geçti. Bir gizli komite biçiminde çalışan Rusçuk yârânın yarattığı elverişli durum üzerine İstanbul’a yürüdü. Yoldayken Pı- narhisar âyânı Ali Ağa yı Boğaz fenerine göndererek asilerin önderi Kabakçı Mustafa'yı öldürttü. Sancakı şerifi almak üzere Davutpaşa’ya gelen Mustafa IV’e dokunmadı. 21 temmuzda 1000 kadar adamıyla BabIâli’ye giderek sadrazam Çelebi Mustafa Paşa ile görüştü; şeyhülislam Topal Ataullah Efendi’nin görevden uzaklaştırılmasını ve Arapzade Arif Efendi’nin şeyhülislam atanmasını sağladı. Birkaç gün içinde, Selim lll'ün tahttan indirilmesinde etkin olan ulema sürüldü, zorbalar sindirildi. Alemdar 28 temmuzda 15 000
kadar askeriyle yeniden İstanbul’a girdi. Sadrazam Mustafa Paşa'dan sadaret mührünü aldıktan sonra Saray’a yürüdü. Arz odası önünde, yeniden tahta çıkarmak istediği Selim lll'ün ölüsüyle karşılaştı. Öldürülmek üzere olan Mahmut ll'yi kurtarıp tahta çıkartarak Mustafa IV’ü has- oda’ya kapattı. Yeni padişah tarafından sadrazam atandı. Selim lll'ün katillerini cezalandırdı. İstanbul’a çağırdığı Anadolu ve Rumeli âyânlarıyla "Senedi ittifak" denilen belgeyi imzaladı. Sekbanıcedit adıyla yeni bir ordu kuruldu ve seraskerliğine Nizamıcedit'in kuruluşunda büyük yararlığı görülen Kadı Abdurrahman Paşa getirildi. Ramiz Efendi kaptanıderyalığa atandı, tersane işleri düzene sokuldu. Ancak, İstanbul’un durumunu gereğince bilmediğinden, danışmanı durumundaki Rusçuk yârânının büyük ölçüde etkisinde kaldı Bunların yenilikçi davranışları hoşnutsuzluk yaratmakta, Alemdar’ ın saygınlığı azalmaktaydı. Alemdar'ın çalışmalarından çıkarları bozulanlar, aleyhinde gizli çalışmalara başladılar. Yaşamını ve hükümdarlığını Alemdar'a borçlu olan Mahmut II de, onu saltanatına ortak görmekte ve kurtulmak istemekteydi. Eski padişah Mustafa IV ve kardeşi Esma Sultan da yeniçerileri ve durumdan memnun olmayanları kışkırtıyordu. 15 kasım 1808 akşamı, iftar yemeğinden konağına dönen Alemdar, yeniçerilerin baskınıyla karşılaştı. Konağını kuşatan yeniçerilere karşı uzun süre direndi. Padişahın, Ramiz Paşa’nın ve Kadı Abdurrahman Paşa’nın yardımından umut kesince konağının cephaneliğini ateşleyerek yaşamına son verdi; kendisiyle birlikte konağının çatısından içeri girmeye çalışan üç yüz kadar yeniçeriyi de öldürdü. Enkaz altından çıkarılan cesedi yeniçeri zorbalarınca Sultanahmet meydanı’nda bir ağaca asılarak teşhir edildi; üç gün sonra Yedikule'ye götürülerek bir kuyuya atıldı. Yeniçeri ocağının kaldırılmasından (1826) sonra bu kuyudan çıkarılan kemikleri Yedikule surları yakınına gömüldü. İkinci meşrutiyet'in ilanından (1908) sonra Gülhane parkı karşısında Zeynep Sultan camisi'nin bahçesine taşındı.