Arama

Erik Satie - Tek Mesaj #4

Safi - avatarı
Safi
SMD MiSiM
22 Eylül 2015       Mesaj #4
Safi - avatarı
SMD MiSiM
Ad:  eriksatie2.jpg
Gösterim: 1050
Boyut:  130.2 KB

SATİE
(Erik), transız müzikçi (Honfleur 1866 - Paris 1925). Yetişmesinde en büyük pay, Paris konservatuvarı'nındır. Ama alıngan, fantezi düşkünü ve alaycı yaradılışı dolayısıyla konservatuvardan uzaklaştı. Chat noir kabaresinde ve Clou adlı kır lokantasında piyano çaldı. Dostluk kurduğu Debussy tarafından yüreklendirildi. Le Piege de Mdduse (1913) adlı lirik komedisiyle dadacılığa ve Parade (1917) adlı balesiyle gerçeküstücülüğe öncülük etti. Jean Cocteau'nun dostuydu, Altılar grubu'nu korumaya çalıştı. Grubun kimi üyeleri (Auric, Milhaud, Poulenc) ona bağlı kaldı. “Ortaçağ’a özgü ve mistik" bir yalınlık isteğini yansıtan ilk yapıtları, piyano içindir: 4 Ogive (1886), 3 Sarabande (1887), 3 Gymnopddie (1888), 3 Gnossienne (1890). Bu "naif" denemeleri ilginç bulan Debussy, GymnopĞdie'lerden 2'sini orkestraladı ve Satie'ye, "biçim konusunda titiz davranmasını" öğütledi. Bu dönemde piyano için Armut biçiminde üç parça (Trois Morceaux en forrne de poire) [1890-1903] ve Soğuk parçalar'ı (Piâces froides) [1897] besteledi. Katolik ve sosyalist olan Satie, bir ara sar Peladan'jn ro- sae crucis öğretisiyle ilgilendi ve "Eglise mötropolitaine de Jâsus Conducteur”ü kurdu (Yıldızların oğlu [le Fils des ötoiles, 1891], 3 Rose-Croix çanları [3 Sonneries de la Rose-Croix, 1892], Yoksullar missası [Messe des pauvres, 1895]). Tekniğini sağlam temellere oturtmak amacıyla 40 yaşındayken Schola cantorum’un kontra- punto sınıfına yazılarak d’indy ve Roussel ile çalıştı (1905-1908). 1898’den ölümüne değin oturduğu, Arcueil’deki gizli evinden uzaklaşmadı. 1923'ten başlayarak burada, Arcueil okulu'nu oluşturan "tilmizlerini (H. Cliquet-Pleyel, R. Desormiâre, H. Sauguet, M. Jacob) kabul etti. Bu yıllarda sanatı yadsıdı, “mobilya müziği denedi, "yinelemeli” ve “parçalanmış tekniği” kullanmaya başladı (Renö Clair’in Entr'acte adlı filminin müziğiyle yorumlanan Picabia'nın Relâche" adlı enstantaneci balesi, 1924). Yalnızlık ve sefalet içinde öldü. Daha önce adı geçen yapıtları dışında, çok sayıda piyano parçası (Pörsük prelüdler [Pröludes flasques], Sporlar ve Divertimentolar [Sports et Divertissements], Sondan önceki düşünceler [Avant-derniâres pensâes], Bürokratik sonatina [Sonatine bureaucratique], 5 Noktürn [5 Nocturnes] vb.), melodiler, Platon’dan esinlenerek bestelediği Sokrates adlı bir senfonik dramı (1918) ve kimi orkestralamaları (Birbirine bağlı üç küçük parça [Trois Petites Piöces montâes], Alışılmadık güzel [la Belle Excentrique]) vardır. “Öncü" Erik Satie'nin, kimi çağdaşları üzerindeki etkisi, amerikalı besteci John Cage tarafından ortaya konmuştur.

Kaynak: Büyük Larousse