SAZ (Leyla), Leyla Hanım denir, türk kadın besteci, şair ve yazar (İstanbul 1850 - ay. y. 1936). Özel öğrenim gördü; fran- sızca ve yunanca öğrendi. Medeni Aziz Bey ile Nikoğos Ağa'dan türk müziği dersleri aldı. Repertuvarda 50 dolayında bestesi vardır. Bu bestelerin 40'tan çoğu şarkı formundadır. Yapıtları arasında 6 marş (Yaslı gittim şen geldim), 1 de türkü yer alır. En ünlü şarkıları: Nerdesin, nerde acep, gamla bıraktın da beni (hicazkâr), Mani oluyor halimi takrire hicabım (hicazkâr), Harabı intizar oldum aman gel (hüzzam), Dilberim terki sebâta her zaman âmâdedir (sultaniyegâh). 1920-1922 arasında Vakit ve ileri gazetelerinde tefrika edilen anılarından bir bölümü, oğlunun çevirisiyle, le Harem impârial et les sultanes au XIX sidde (XIX. yy.'da padişah haremi ve sultanlar) adı altında Paris'te yayımlandı (1925); bu bölüm, dili sadeleşti rilerek Haremin iç yüzü başlığıyla İstanbul'da da basıldı (1974). Harem yaşamı üzerine zengin bilgiler içeren bu kitabından başka bir de şiir kitabı vardır: Solmuş çiçekler (1928).