ARİZONA, ABD'nin G.-B.'sında eyalet; 295 000 km2; 3 187 000 nüf. (1985). Merkezi Phoenix. Arizona, K.-D.'da Colorado platolarının bir bölümünü oluşturan yüksek bir bölge (2 000 -3 500 m) ile G.-B.'da küçük sıradağlar ve geniş havzalardan oluşan bir bölgeyi kapsar. En yüksek yerleri dışında, eyaletin başlıca özelliği kuraklığı ve çölsü görünümüdür. Başlıca gelir kaynaklarını bir yandan bakır (ABD'deki en büyük üretici eyalet), altın, gümüş, çinko ve kurşun madenleri, öte yandan da sulamayla yapılan pamuk (makineleşmiş, yüksek verimli tarım), meyve ve sebze (Kaliforniya kentlerine satılır) ve yem bitkileri (yerel hayvancılık için) tarımı oluşturur. Kentleşme oranı °/o 80'in üstündedir. Kentlerde (Phoenix, Tucson) ileri sanayiler kurulmuştu. Arizona, ispanyol-meksika uygarlığının izlerini taşıyan eyaletlerdendir. Kızılderililer eyalet topraklarında geniş, ama çorak rezervlerde toplanmıştır. Arizona, ayrıca, dünyada eşine rastlanmayacak doğal güzellikleriyle (Grand Canyon, Meteor Cráter) bir turizm merkezidir.
-Tar. Bölgedeki Gila ve Colorado havzalarında, Cliff Dweller'larin (mağara insanları) eski kızılderili uygarlığına ait önemli kalıntılar vardır. 1585'ten başlayarak ispanyol keşif heyetlerinin dolaştıkları bölgeyle başlangıçta yalnız avcılar ve tuzakçılar ilgilendi. ABD, Meksika ile savaşın sonunda imzalanan Guadelupe Hidalgo antlaşması ile (1848) Arizona'yı topraklarına kattı. 1853 "Gadsden satınal-ma sözleşmesi" bölge topraklarını genişletti: Yeni Meksika ile aynı tarihte (1912) eyalet olan Arizona, yüzyıl boyunca, yeraltı kaynaklarının işletilmesi, sulama çalışmaları, ikinci Dünya savaşı ile başlayan sanayileşme ve ikliminin çekiciliği sayesinde gelişme gösterdi.
Kaynak: MsXLabs.org & Büyük L.
