SİROZ a. (fr. cirrhose; yun. kirros, sarımtırak ve osis, hastalık bildiren sonek’ten).
1. Eskiden kızıl sarı taneciklerle belirgin bir karaciğer hastalığına ve bu taneciklere verilen ad.
2. Bugün, hepatositlerde (karaciğer hücresi) bozukluk, skleroz ve yenilenme düğümcükleriyle (aralarındaki normal bağlantıyı yitirmiş hipertrofik karaciğer hücresi yığınları) belirgin yaygın karaciğer hastalığına verilen ad.

—Ansİkl. Sirozda karaciğer hacminde mutlaka bir değişiklik vardır; karaciğer ya büyümüştür (hipertrofik siroz) ya küçülmüştür (atrofik siroz); düzensiz ve serttir ve alt kenarı keskindir. Ayrıca hafif sarılık, yıldızımsı anjiyomlar ve kapı toplardamarı yüksek basıncı belirtileri görülebilir; etiyolojisi ne olursa olsun siroz karaciğerin içinde skleroza ve toplardamar dolaşımında (kapıtoplardamarı sistemi) engele neden olur; bu yüksek basınç, dalağın büyümesine, karındaki yan toplardamarlarda dolaşımın belirmesine, assit oluşmasına ve patladığı zaman korkunç kanamalara neden olabilecek yemekborusu ve mide varislerine yol açar. Biyolojik muayeneler karaciğer yetersizliği belirtileri (özellikle transaminazların yükselmesi ve B.S.P tutulması) gösterebildiği gibi normal de olabilir. Çok zaman iltihaba değgin kan bulguları vardır: örneğin, hipergamaglobülinemi. Karaciğer sintigrafisi ve ekotomografisi araştırmacı laparotominin yardımıyla teşhis karaciğer biyopsisine dayandırılır Biyopsi, normal karaciğer yapısında büyük bir değişim, yozlaşma ve yenilenme lezyonları ile bir fibroz görüntüsü verir.
Siroz uzun süre katlanılabilir halde sessiz kalabilir, ama kapı toplardamarı basınç yüksekliğine bağlı ihtilatlar, karaciğer yetersizliğine bağlı pıhtılaşma bozuklukları ve enfeksiyonlar, siroza eşlik eden mide ve onikiparmakbağırsağı ülserleri, kanamalı gastritler ve pankreatitlerin ortaya çıkmasıyla evrimi er geç değişecektir. Nihayet siroz olgularının °/o 10 ila % 20'sinde ilkel bir karaciğer kanseri gelişebilir.
Alkol sirozu ya da (Laennec sirozu) içlerinde en sık görülenidir. Siroz, bir virüs hepatitinden sonra da yerleşebilir. Belli başlı bu iki önemli neden dışında siroz yapan etkenler arasında hemokromatoz, VVİlson hastalığı, ilkel safra sirozu (nedeni belli olmayan karaciğer içi safra tutulması), ikincil safra sirozu (safra yollarındaki bir engele bağlı) ve genel olarak karaciğerin uğrayabileceği her türlü ağır ve yinelenen uzun süreli saldırılar sayılabilir.
Kesin olarak tanımlanmış bir sirozun iyileştirici tedavisi yoktur. Tedavi, evrim, bir daha geri dönemez hale gelmeden nedeni ortadan kaldırmakla (çok zaman alkol) yetinir. Kapı toplardamarı yüksek basıncı tedavisi, hastanın genel durumu elverişli olduğu hallerde, kapı sistemi toplardamar kanını ana toplardamar sistemine akıtacak olan kapı-ana toplardamarı köprülerine dayandırılır.