REÇİNE a. (lat. resina'dan). Karmaşık yapılı bitkisel salgı maddesi. (Özgün bir salgı aygıtı içinde oluşur. Katı ya da yarı akışkan, yarı saydam, düşük sıcaklıkta eriyebilen, suda çözünmeyen, kavkı gibi kırılgan, billurlaştırılması güç bir maddedir.) [Bk. ansikl. böl ]

—Elekt. Reçine elektriği, reçine üzerinde sürtünmeyle oluşturulan elektrik.

—Elektrotekn. Yalıtım reçinesi, akıtma ya da daldırma yoluyla uygululanan ve düşük akışmazlığı, ince sargıların arasına tamamen girmesine olanak veren ve uygulamadan sonra katılaşan, çözücüsüz bileşim.

—Kim. Reçine asidi, çam tomurcuklarından özütlenen asit.

—Miner. Fosil reçine, oksijenli doğal hidrojen karbür. (Başlıca türleri, süksin ya da sarı kehribar, hartit, piropisit, retinit, vb.'dir.)

—Orm. Reçine yarası, bir ağacın gövdesine reçine sızdırmak amacıyla açılan çizgi

—Petr. san. Petrol reçinesi, buharla kra- king sonucunda oluşturulan olefinli kesitleri katyonsal polimerleştirme işleminden geçirerek elde edilen reçine.

—Polim. Plastik, boya, mürekkep, vernik, yapıştırıcı vb'lerin sanayilerinde kullanılan makromoleküllü doğal ya da sentetik ürün. (Genel olarak ısılsertleşir ya da ısılyumuşar plastiklerden söz edilirken reçine terimi hâlâ geniş ölçüde kullanılmakta, adlandırılmalarında herhangi bir güçlük olmadığı halde genellikle "polimer” terimi ya da "poli” önekiyle belirtilmesi gereken makromoleküllü sentetik ürünle re de reçine denmektedir; oysa bu tüı kullanımların hiçbir dayanağı yoktur. Ancak "epoksi reçinesi" ya da "abietomaleik reçine" gibi terimler, bu ürünlere uygun bir ad bulunamadığı sürece kaçınılmaz olarak kullanılacaktır.)

—Ted. iyon değiştirici reçineler, sıvı çözeltilerden asit iyonlan (anyonlu reçineler) ya da alkali iyonları (katyonlu reçineler) ayırmaya yarayan yüksek molekül ağırlıklı polimer maddeler. (Bk. ansikl. böl.) [Suları madensel tuzlardan arındırmak üzere "su yumuşatıcısı” olarak kullanılırlar Günümüzde sadece bazı hiperkaliemi olgularında katyonlu reçinelerden yararlanılır.]

—ANSİKL. Biyokim. Bitkisel reçineler su ve petrol eterinde çözünmeyen, ama alkol, yağ ve organik çözücülerde çözünen terpen türevleridir. Merhemlere ve pek çok sanayi verniklerine boyalara ve çeşitli sıvağlara katılır Kozalaklıların sızdırdıkları ham sıvı (oleorezin) havanın etkisiyle reçineye dönüşür, bundan terebentin esansının temel bileşimi olan kolofan elde edilir. Kopaller, erguvangiller familyasındaki ağaçlardan sağlanır. Sakızağacıgillerin bazılarından ve kozalaklıların çoğundan (dammara) da reçine çıkarılır; kozalaklılara verilen “reçineliler" adı buradan gelir.

—Eczc. Eczacılıkta, akciğer ve idrar yolları dezenfektanı olarak terebentin ve müshil olarak da podophyllum, türbit, calaba reçineleri kullanılır.