PARFÜM a. (fr. parfüm’den). Genellikle aromatik ürünler (konsantre) ile koku taşımaya ve yaymaya yarayan etil alkolün karışımından oluşan, bedene sürmek için kullanılan hoş kokulu ürün; koku.

—ANSİKL. Parf. Bir parfümün üretiminde, farklı sanayilerle ilgili olan üç aşama yer alır:
1. Doğal hammaddelerin işlenmesi. Hammaddeler hayvansal (amber, miskkedisi, castoreum, misk, vb.) ya da bitkisel kökenli olabilir. Bitkisel kökenli olması durumunda özüf, çiçeklerden (yasemin, gül, süm- bülteber, vb.), yapraklardan (tefarikotu, nane, limonotu, vb.), tohumlardan (kişnişotu, karabiber, kimyon, vb.), odundan (santal, sedir, vb.), köklerden (sakalotu, zambak, zencefil, vb.) ve meyvelerden (bergamot, limon, portakal, vb.) elde edilir.
Hammaddenin kökenine göre kullanılan başlıca özütleme yöntemleri şunlardır:
Su buharıyla damıtma. Bu yöntem yalnız ısı etkisi altında bozunmayan ürünlere (lavanta, turnagagası, vb.) uygulanır ve bu yolla esanslar1 yani uçucu yağlar elde edilir.
Uçucu çözücülerle özütleme. Çözücülerle (özellikle heksan,#benzen) önce, damıtık ürün de denen 'konkret' elde edilir; daha sonra alkolle işlenen bu konkret, çözünmeyen mumları giderildikten sonra salt" esansı verir. Bu yöntemle işlenen çiçekler özellikle yasemin, gül, sümbülteber,
vb.'dir. Ancak bu yöntemle elde edilen ürünler, büyük bir yatırımı gerektiren teknik donanımların yanı sıra çok az bir üretim için milyonlarca çiçeğin kullanılması nedeniyle (örneğin 1 kg salt yasemin esansı için yaklaşık 6 milyon çiçek gerekir) son derece pahalıdır.
Sıkma. Bergamot, limon, portakal vb. gibi meyvelerin kabuklarından esans elde etmede bu yöntemden yararlanılır. Meyveler soyulduktan sonra kabukları, esanslarını çıkarmak üzere sıkılır.

2. Sentetik ürünler. Bu ürünlerden kimileri yukarıda sayılan doğal ürünlerden fiziksel yolla özütlenir; örneğin feniletil alkol (gül esansı bileşeni), linalil asetat (lavanta bileşeni), linalol (gül odunu bileşeni), vb. bunlar arasında yer alır. Sentetik ürünler, kullanılan hammaddeden ya ayırımla- ma yöntemiyle ya da bireşim yoluyla elde edilir.
Çok sayıda sentetik ürün, başka maddelerin yanı sıra, taşkömürü katranı, petrol türevleri, terebentin (terementi), asetilen vb. gibi maddelerden üretilir ve tanımlanmış hoş kokulu bir ürün elde etmek için özgül bir maddeye dönüştürülür. Bu durumda yağlı aldehitler, jasmonlar vb. gibi tam bireşim ürünleri sözkonusu olur.

3. Bileştirme. Bu yöntem, istenen etkinin elde edilmesi amacıyla, kokulu ürünlerin, genellikle başka maddelerin katılmasıyla tamamlanan bir fon kokusu"’yla bileştirilmesi ilkesine dayanır. Bir parfüm zamanla gelişerek evrime uğrar, özgün nitelikler kazanır; bu nedenle formülünü yavaş yavaş değiştirmek gerekir. Formül bir kez elde edildikten sonra, formülün çeşitli bileşenleri titizlikle tartılıp birbirleri içinde çözündürülerek “konsantre"nin sanayisel üretimine geçilebilir.
Alkollü çözeltiler (ya da konsantrenin alkol içinde seyreltilmesi) için hacim olarak yaklaşık °/o 96 oranında saf alkol içeren ve olabildiğince yansız bir kokusu olan etil alkol kullanılır. Alkollü çözeltiler bir kez hazırlandıktan sonra, araya "emiştirme" denen bir dönem girer; kullanılan ürün, emiştirme döneminde daha da zenginleşir. Katışkı maddelerinden arındırmak üzere uygulanan süzme işleminden sonra piyasaya sürülmeye hazır bitmiş bir ürün elde edebilmek için yaklaşık iki ay beklemek gerekir.