KALYON a. (ital. galea). Esk. denize.
1. ispanyollar tarafından, Yeni Dünya ile ticaret yapmada kullanılmış büyük yük gemisi. (Bk. ansikl. böl.)
2. iki ya da üç ambarlı, yelkenle ve kürekle yürütülen büyük savaş gemisk (Bk. ansikl. böl.)
3. Kalyon çarkçısı, bugünkü makine albayı rütbesinin osmanlı donanmasındaki karşılığı. (Zamanın en büyük savaş gemisi kalyon olduğundan, bu geminin çarkçıbaşısı o sınıfın en yüksek rütbelisi sayılırdı.) || Kalyon kaptanı, bugünkü güverte albayının osmanlı donanmasındaki karşılığı. || Kalyon kâtibi, kalyon mürettebatının aylıklarını veren, yiyecek içeceklerini sağlayan ve levazım hesaplarını tutan memur. || Kalyon kâtibi halifesi, kalyon kâtibinin yardımcısı. || Kalyon tabibi, bugünkü doktor albaylara osmanlı donanmasında verilen ad. || Kalyonlar nakkaş başısı, kalyonların boya işlerini yapan işçilerin başına verilen ad.

—ANSİKL. XII. yy.'da "kalyon” terimi, tek sıra kürekli ve ince biçimli küçük bir kadırgayı belirtiyordu. Daha sonra, bu terim Amerika'ya seferler yapan büyük ve güçlü yelkenliler için kullanıldı. XVI. yy.’da bir kıyının en büyük teknesi, kimi kez “kalyon” diye adlandırılıyordu. Kalyonlar özellikle, Meksika’dan ve Güney Amerika'dan çıkarılan altının ispanya'ya taşınmasında kullanılıyordu.
Osmanlı donanmasında kalyonlar ilk olarak Bayezit II devrinde kullanıldı. Bu kalyonların iki ambarlı ve üç ambarlı olan iki çeşidi vardı. Birden çok güvertesi olan ve yelkenle yürütülen gemilere de kalyon denirdi. Kanuni devrinde de, 1 500 ile 2 bin tonilato arasında yük taşıyan büyük gemilere bu ad verildi. Ancak, kürekle yürütülmelerine karşın, bu gemilerin hareketi yelkene yani rüzgâra bağlı olduğundan rüzgârsız havalarda bunlardan yararlanılamıyordu. Sultan Süleyman devrinden sonra bir süre kalyon yapımı durduruldu. Ancak 1644 yılına doğru 40 ile 45 top taşıyan kalyonların yapımına yeniden başlandı. 1650 yılından itibaren de, 81 top taşıyan iki ambarlı kalyonlarla, 110 top taşıyan üç ambarlı kalyonların yapımına hız verildi.
Buharlı gemilerin icadıyla, diğer yelkenli savaş gemileri gibi kalyonlar da ortadan kalktı.