1. İmzanın Tanımı ve Yapısı
Türk Dil Kurumu sözlüğünde imza, “Altına yazıldığı metnin onandığına ya da benimsendiğine işaret sayılan, bir kimsenin kendi eliyle ve her vakit aynı biçimde yaza geldiği adı” şeklinde tanımlanmaktadır. Bu tanım, bir imzanın kime ait olduğu veya sahte olup olmadığı yönünde yapılan grafolojik incelemelerde sağlıklı sonuçlara ulaşılabilmesi açısından gerekli olan imza tarzına da uygun bir tanımdır (Kerimoğlu, 2006).
Webster’e göre imza ise; bir insanın bir belgede yazılanları kabul ettiğine dair o belgenin üzerine kendi adını yazmasıdır (Conway, 1959:12).
Yazı tarzında atılan imzalar bitişik el yazısının değişik bir yapısıdır. Çok az insan isimlerini ayrık harflerle imza olarak yazarken birçoğu da bitişik el yazısını kullanır. Genellikle imzalar iki farklı türde atılmaktadır. Bunlardan birincisi kişilerin bitişik el yazısıyla isimlerini ve/veya soyisimlerini yazarak atmış oldukları yazı tarzındaki imzalar, diğeri ise kişiye has ve başka imzalardan ayırt edilebilecek şekilsel imzalardır (Ellen, 2004:24). Bunların dışında birçok imza; okunaksız karalama, buklesel el hareketleri ve çizgisel el hareketlerinden oluşmaktadır (Levinson,2001:44). Türkiye’de yapılan bir çalışmada (Sayıcı, 2009), ankete katılan 106 kişinin yaklaşık %32’si isim ve soy isimlerini içeren el yazısı tarzında imza kullanırken, yaklaşık %68’i çizgisel el hareketlerinden oluşan imzalar kullandıkları tespit edilmiştir.

Farklı kaynaklarda her ne kadar imzaların iki farklı türde atıldıkları belirtilmekte ise de, imzaları atılış şekillerine göre üçe ayırabiliriz:
1. Yazı tarzında oluşmuş İmzalar: Bu imzalar kişilerin ad ve soyadının genellikle bitişik el yazısıyla yazılması suretiyle oluşmaktadır.
2. Şekilsel imzalar: Kişinin kendisine has ve her zaman aynı tarzda atmış oldukları şekilsel el hareketlerinden oluşur.
3. Basit imzalar: Tersimi herkes tarafından kolaylıkla yapılabilecek karakteristik hususiyetleri ihtiva etmeyen imzalardır.

2. Yasalarımızda İmza
İmza konusunda, yasalarımızda imzanın ne şekilde atılacağı hususunda birtakım belirleyici hükümler bulunsa da, ne şekilde atılamayacağına dair hükümler yoktur. Bu sebeple de uygulamada bir iki çizgi veya harften, ya da gelişigüzel karalamalardan oluşan imzalar dahi geçerli kabul edilmektedir. Soyadı Kanunu, Borçlar Kanunu, Türk Ticaret Kanunu, İcra İflas Kanunu ve Noterlik Kanununun bazı maddelerinde imza konusuna değinilmiştir. İlgili kanunlarda geçen hükümler şu şekildedir:

2.1. Soyadı Kanunu
2525 sayılı Soyadı Kanununun 2. maddesinde “Söyleyişte, yazışta, imzada öz ad önde, soyadı sonda kullanılır” hükmü ile imzada ad ve soyadın kullanılması gerektiğini belirtirken, imzanın ne şekilde atılacağı hususuna değinmemiştir. Örneğin, şekilsel tarzda atılmış bir imzanın geçerli sayılıp sayılmayacağına dair bir ifade bulunmamaktadır.

2.2. Borçlar Kanunu
818 sayılı Borçlar Kanunu'nun 14/1. Maddesinde; “İmza, üzerine borç alan kimsenin el yazısı olmak lazımdır...” şeklinde bir ifade yer almaktadır. Bu hükümle yasa koyucu imza atanı borç altına sokacak imzanın el yazısı ile atılması gerektiğini belirtmektedir. Ayrıca söz konusu kanun maddesinin 2. fıkrasında ise “bir alet vasıtasıyla vaz olunan imza ancak örf ve adetçe kabul olunan hallerde ve hususiyle çok miktarda tedavüle çıkarılan kıymetli evrakın imzası lazım geldiği takdirde kâfi addolunur.” hükmü ile imzanın el yazısı ile olması zorunluluğuna bir istisna getirmekte ve imzanın bir alet yardımıyla atılabileceğini belirtmektedir.

2.3. Ticaret Kanunu
6762 sayılı Ticaret Kanunu'nun 668. maddesinde yasa koyucu “imzalar” başlığı altında “Poliçe üzerindeki beyanların el yazısı ile imza edilmesi lazımdır. El yazısı ile olan imza yerine mihaniki (düşünmeden, ölçülerek değil de yalnızca alışkanlığın verdiği kolaylıkla ya da yalnız kasların devinmesiyle yapılan iş, hareket v.b) herhangi bir vasıta veya el ile yapılan veyahut tasdik edilmiş olan bir işaret yahut resmi bir şahadetname kullanılamaz.” hükmünü koymuştur. Bu hüküm el yazısı ile yazılması zorunlu olan imzanın yerine mihaniki imza ya da mühür kullanılmasının kıymetli evrak hukuku bakımından geçerli olmayacağını belirtmektedir.

2.4. Noterlik Kanunu
1512 sayılı Noterlik Kanununda da imzanın ne şekilde atılacağı hususunda herhangi bir hüküm bulunmamaktadır. Sadece 75. maddesinde “…imza atamadıkları ve imza yerine geçen bir el işareti kullanmadıkları takdirde, varsa mühür, yoksa sol elinin başparmağı, bu da yoksa diğer parmaklarından biri bastırılır ve hangi parmağın bastırıldığı yazılır” hükmü getirilmiştir. Bu hükümle yasa koyucu imza atmaya muktedir olmayanların mühür kullanmalarını yoksa parmak izlerinin imza yerine kabul göreceği hükmünü getirmiştir.

2.5. İcra İflas Kanunu
2004 sayılı İcra İflas Kanunu md.68/a 3.üncü fıkrasında “Tatbike medar imza mevcutsa bununla yoksa borçluya yazdıracağı yazı ve attıracağı imza ile yapılacak mukayese ve incelemelerden imzanın borçluya aidiyetine kanaat getirilirse...” denilmiştir. Bu hükümle mahkemelerde imzaya itiraz davalarında imza incelemelerinde kişinin samimi imzalarını havi belgelerden temin edilmesi gerektiği, şayet bu mümkün değilse soruştur düzenlemektedir.
Tüm bu maddelerin dışında 5237 sayılı Türk Ceza Kanununda 209. maddesinde “açığa imzanın kötüye kullanılması” hükmü ile bir kimsenin imzası ile hukuka aykırı olarak menfaat elde etmesi yasaklanmış ve imza eden kimselerin bir zarara ve hak kaybına uğramasına engel olunmuştur.
Ayrıca, 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri kanunda ise imzaya itirazlarda bilirkişi aracılığıyla imza incelemesine karar verebileceği hükmü yer almıştır.
Görüldüğü üzere, imza ile ilgili kanun maddeleri incelendiğinde imzanın ne şekilde atılması gerektiği hususu kısmen ifade edilmiş ise de, uygulamada, kanunlarda kısmen de olsa belirtilen hususlara dikkat edilmeden atılmış olan imzaların kabul edilmemesi gibi bir duruma pek rastlanmamaktadır.
Bu sebeple de, kişiler tarafından imza olarak kullanılan her türlü çizgi, işaret ya da yazı içeren unsurlar imza olarak kabul görmektedir.