Anayasa.
Bir devletin yapısını, yasama, yürütme ve yargı organlarının kuruluş ve işleyişini, yurttaşların temel hak ve yükümlülüklerini gösteren geniş kapsamlı yasa. Anayasalar devletlerin temel yasalarıdır. Bütün öbür yasaların bu temel belgeye uygun olması gerekir. Bu uygunluk çeşitli yollardan denetlenir. Türkiye’de denetlemeyi Anayasa Mahkemesi yapar. Anayasaların kabul edilişi ve de-ğiştirilmesi özel yöntemlerle olur. Bu yöntemler de gene Anayasa’da belirlenir.
Anayasal Yönetim - Yasama-Yasamanın temel görevi yasa çıkarmaktır.
- Yürütme-Yürütme var olan yasaları uygular ve yeni yasalar önerir.
- Yargı-Yargı organı mahkemelerden oluşur ve yasaların uygulanmasıyla ilgili davalara bakar.
Anayasa Çeşitleri Sivil Anayasa:
Bağımsız yargı çerçevesinde, anayasanın kurallar bütünü dahilinde, hiç bir fikirden etkilenmeyen, dil, din, ırk, cinsiyet gözetmeden tüm toplumun eşit haklar içinde yaşaması için oluşturulan kurallar bütününe sivil anayasa denir.
Yazılı anayasa
Yetkili organ tarafından yapılmış ve bir anayasada yer alması gereken kuralları içeren temel belgedir. (Örn: T.C. 1982 Anayasası)
Geleneksel anayasa
Yazılı olmayan, sürekli uygulama sonucu ortaya çıkan anayasadır. (Örn: İngiltere aslında tek ingiltere değildir…Bir devletin geleneksel anayasasının olması, anayasa alanında ortaya çıkan hiç yazılı belge olmadığı anlamına gelmez.Bir görüşe göre töreler de bu kapsama girer
Yumuşak anayasa
Maddelerinin değiştirilme usullerinin herhangi bir kanunun değiştirilme usulünden farklı olmadığı anayasalardır.
Katı (Sert) anayasa
Bu anayasalar için özel, değiştirilmesi zor yöntemler benimsenmiştir.
Bir anayasanın ‘sert’ olduğunu gösteren özellikler:
- Değiştirilemeyecek maddeler içermesi (Örn: T.C. 1982 Anayasası)
- Değiştirilmesi için özel (nitelikli) çoğunluk aranması (3/5, 2/3 gibi)
- Halkoylaması usulüne yer vermesi
Kazuistik anayasa
Uzun ve ayrıntılı kurallardan oluşan, kesin hükümlerin belirlendiği anayasadır (Örn.: T.C. 1982 Anayasası).
Çerçeve anayasa
Kısa ve öz hükümlerden oluşur. Soyut mahiyettedir. Genel bir çerçeve çizer ve içinin doldurulmasını yasama organına bırakır. Bu anayasayı kabul eden ülkelerde demokrasi köklüdür. Örneğin; 1787 Amerikan Anayasası çerçeve bir anayasadır. Toplam 7 maddeden oluşur ve 27 kez değiştirilmiştir.
