Cemal Gürsel

Cemal Gürsel

Türkiye Cumhuriyeti’’nin dördüncü cumhurbaşkanıdır. 10 Haziran 1895 tarihinde, Erzurum Hınıs’ta dünyaya gelmiştir. Babası asker olduğu için öğrenimini farklı şehirlerde sürdürmek zorunda kalmıştır. İlköğrenimini Ordu ve Erzincan’da tamamlamıştır. Ardından da İstanbul Kuleli Askeri Lisesi’ne giderek askeri öğrenci olmuş ve 1. Dünya Savaşının başlaması dolayısıyla son sınıfa kadar okuyabilmiştir. Savaşın başlaması dolayısıyla, 4. Kolordu’da subay olarak savaşa dâhil olmuştur. 1922 yılında yüzbaşı rütbesine yükselmiş ve ardından da 1 yıl boyunca Harp Okulunda eğitim alarak kurmay subay olarak akademiden mezun olmuştur. Askeri hayatı boyunca Topçu subayı olarak Çanakkale Savaşlarında, Filistin ve Suriye Cephesinde ve Kurtuluş Savaşında da Batı Cephesindeki bütün savaşlarda görev almıştır.

1960 askeri müdahalesinin ardından Milli Birlik Komitesi’’nin başına geçmiştir. 28 Mayıs 1960 tarihinde, Devlet Başkanlığı, Hükümet Başkanlığı, Türk Silahlı Kuvvetleri Başkomutanlığı ve Milli Savunma Bakanlığı görevlerini üstlenerek hükümeti kurma görevini üzerine almıştır. 1961 Anayasası’nın hazırlanması ve yürürlüğe girmesinde çok büyük emeği geçmiştir. 10 Ekim 1961 tarihindeki seçimlerin ardından Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından, Türkiye Cumhuriyeti’’nin dördüncü cumhurbaşkanı seçilmiştir ve 1966 yılına kadar bu görevini sürdürmüştür.

Cumhurbaşkanlığı görevini yürüttüğü süre boyunca, Türkiye’’nin Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyine geçici üyeliğine kabul edilmesini sağladı. Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde çoğunluğa sahip olan partilerin istedikleri gibi keyfi bir şekilde hareket etmelerini engellemek için Anayasa Mahkemesi’’nin kurulmasını sağladı. Kutsal Emanetler olarak adlandırılan, Hz Muhammed’den kalan eşyaların depolardan çıkarılarak müzelerde sergilenmesini ve bütün insanların bu emanetleri görmesini sağladı. Diyanet İşleri Başkanlığı’nda yeni yapılanmaya gitmiştir. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ndeki Türklere uygulanan baskı üzerine Türk Hava Kuvvetleri’’nin jetleri 8 Ağustos 1964 tarihinde Kıbrıs’taki yabancı ve tehlikeli hedefleri bombalamaya başlamış ve 10 Ağustos 1964 tarihinde bombalamayı bitirmiştir. Ankara ve İstanbul radyolarının Doğu Anadolu’da dinlenebilmesini sağlamak amacıyla Erzurum Radyosunun kurulmasını sağlamıştır. Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu’nun kurulmasını sağlamıştır. Planlı Ekonomiye geçişin temellerinin atılması, Ortak Pazar üyeliğine giriş, Milli İstihbarat Teşkilatının kuruluşu, Avrupa ve Orta Asya ülkelerinin birbiriyle iletişimini sağlayan mikrodalga radyo iletişim ağını kurulması Cemal Gürsel’in Cumhurbaşkanlığı dönemlerinde uygulanmaya başlanmıştır.

Ayrıca, Basın Yayın Yüksek Okulunun kuruluşu, Cumhurbaşkanının onayına sunulan yasa tekliflerini tekrar görüşülmek üzere Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne geri gönderme uygulaması, nüfus kontrol planlama çalışmaları ülkedeki ilk bilgisayar kullanımı, petrol boru hattı inşaatı ve demir çelik üretiminin yaygınlaştırılması ve geliştirilmesi çalışmaları da Cemal Gürsel döneminde gerçekleştirilmiştir. 16 Eylül 1966 tarihinde sabah 06:45te vefat etmiştir. Vefat ettiğinde ilk olarak Anıtkabir’deki devrim şehitleri bölümüne defnedilmiştir. Ardından da devlet mezarlığına nakledilmiştir.

Kaynak

MsXLabs Üye Girişi