Türkçe ve Diğer Diller Arasındaki İlişki
Türkçe ile diğer diller arasındaki öğrenme ilişkisinden doğan bilgi alıntılarının yanında anılan uluslar için Türklerin yüzyıllar boyunca yönetici rolünde olmasıyla Türkçeden yapılan alıntı sözcüklerde bu dillere yerleşmiştir. Türkler daha çok dinlerini öğrendikleri toplumların dilini öğrenmişlerdir. Bazı sözcüklere Türkçe karşılıklar bulunsa da çoğu sözcük olduğu gibi alınmıştır. Türkçenin geçmişten bugüne diğer dillerle ilişkilerine baktığımızda özellikle ele alınacak diller şu şekilde sıralanabilir:
Türkçe - Çince
Türklerin Çinliler olan ilişkileri, Orhon yazıtlarında geçmektedir. Çincenin ilk yazıya geçirildiği dönemle, bugün için bilinen en eski yazıyla bin yıllık bir sürenin bulunması sebebiyle Çincede Türkçe kelime olamayacağı düşünülmüş bu nedenle bu konuda çalışma yapılmamıştır. Ancak son zamanlarda Uygur Türkü Alimcan İnayet yaptığı çalışmada Çincede 307 Türkçe söz olduğunu tespit etmiştir.
Türkçe - Farsça
Türklerin Farslarla olan ilişkileri, M. S. 370′li yıllara kadar gider. Bu uzun komşuluk ilişkisi sırasında birbirinden çok şey öğrenmişlerdir. Türkçedeki Farsça unsurlarla ilgili ilk çalışma Andres Tietze tarafından yapılmıştır. Bu çalışmada Türkçeden Farsçaya 2545 sözcük geçtiği belirlenmiştir. Farsçadaki Türkçe unsurlarla ilgili ilk çalışmayı Fuad Köprülü yapmıştır.
Türkçe - Arapça
Türklerin Araplarla olan ilişkisi, M. S. 630′larda başlar. Türkler için Arapça kabul ettikleri dinin dili olması bakımından ayrı bir yerdedir. Türkçe ve Arapçanın dil ilişkisi ile ilgili çalışmayı ayrı bir konu olarak ilk kez Andres Tietze yapmıştır. Bu çalışmada Türkçede yer alan 216 söze yer vermiştir. Arapçadaki Türkçe unsurlarla ilgili çalışmalar Şamil Fahri Yahya tarafından değerlendirilmiş 1981 sözün Arapçanın çeşitli coğrafyalarında kullanıldığını belirlenmiştir.
Türkçe - Rusça
Türkçenin Ruslar ve Slavlarla olan ilişkisi M. S. 4. yüzyıllarda başlar. Nikolay Baskakov Türk kökenli Rus Soyadları adlı çalışmasında 300 Türkçe kökenli soyadı belirlemiştir. Tatar bilgin Alfred Halikov ise bir çalışmasında Rusçada kullanılan 500 soyadı tespit etmiştir. Türkçedeki Rusça unsurlarla ilgili birçok çalışma yapılmış bunlardan E. N. Şipova Rusçadan Türkçeye geçmiş 1507 kelime belirlemiştir.
Türkçe - Ermenice
Türkçe Ermeniceyle olan ilişkisine bakıldığında Türkçenin Ermeniceden gramatik bir unsur almamış ancak birçok sözcük almıştır. Bu sözcüklerden 20 kadarı standart yazı diline geçmiştir. Bunun dışında yaklaşık 806 kadar Ermenice sözcüğün Türkçeye girdiği belirlenmiştir. Arçay ise çalışmalarında Ermenicede 4262 Türkçe söz belirlemiştir.
Bu dillerin dışında Türkçe; Macarca, Romence, Bulgarca, Sırp-Hırvatça, Arnavutça, Yunanca, Fince ile dil ilişkisinde bulunmuş ve sözcük alış-verişinde bulunmuştur.
BAKINIZ Türk Dilleri Ailesi
Son düzenleyen Safi; 3 Temmuz 2016 22:19
