Bileşik Lipitler
Bileşik lipitlerin yapılarında yağ asitleri ile gliserole ek olarak, bu lipit­lerin çeşidine göre değişmek üzere, fosforik asit, karbonhidrat, amino asit ve başka azotlu maddeler bulunur. Bu gruptaki lipitler metabolizmada önemli­dirler. Başlıca bileşik lipitler:

1. Fosfolipitler
Fosforik asit içeren lipitlerdir. Çeşidine göre yapıları de­ğişir. Hücre zarında ve sitoplazmasında bulunur ve hücre çalışmasında önem ta­şır. Hücre zarına geçirgenlik kazandırır, lipitlerin vücutta taşınmasında görev alır. En çok, beyin, karaciğer, pankreas, akciğer, yürek gibi organlarla yumurta sarı­sı ve süt gibi besinlerde bulunur. Önemli fosfolipitler; lesitin, sefalin, sifingomiyelin, lipositol, fosfotidil serin ve kardiolipin’dir.

Lesitin (Fosfotidil kolin):
Yapısında, yağ asidi, gliserol, fosforik asit ve kolin bulunan bir fosfolipittir Lesitin molekülünün, fosfokolin grubu suya geçe­bilir; yağ asitleri grubu ise su yüzeyinde kalır. Bu özelliği nedeniyle lesitin, ya­ğın su içine geçmesine yardımcı olur; yağların vücutta kullanılmasında görev ya­par. Çeşitli besinlerde yaygın olarak bulunur.

Sefalin:
Yapısı lesitinin yapısına benzer. Lesitin molekülünde bulunan kolin yerini, sefalinde etanolanıin almıştır.

2. Glikolipitler (Serebrositler):
Yapılarında glikoz ve galaktoz bulunan ve hücre çalışmasında rol oynayan bileşik lipitlerdendir. Beyin ve sinir sisteminin çalışmasında önem taşırlar.

3. Lipoproteinler:
Lipitlerin proteinlerle birleşmesinden oluşur. Hücrenin zarında ve mitokondria kısmında daha çok bulunur.

4 Steroller (Kolesterol Benzerleri)
Sterol veya steroid denilen çeşitli maddeler de lipitlerin genel özelliklerini taşır.

Başlıca steroller şunlardır:
Kolesterol, safra tuzlan, cinsiyet hormonları, bazı öteki hormonlar, D vitamini. Bunların yapıları kolesterolün yapısına benzer.

DEVAMI Lipitler (Yağlar) ve Beslenmedeki Önemi