Yağ asitlerinin Oksidasyonu ve Enerji üretimi

• Sitoplazmada aktive edilen yağ asitleri mitokondride oksitlenebilir.
• Aktivasyon yağ akil-CoA ligaz (akil-CoA sentetaz ya da tiyokinaz) ile katalizlenir.
• Bu reaksiyonun net sonucu 2 mol ATP harcanmasıdır.

Yağ asidi + ATP + CoA > Acyl-CoA + PPi + AMP

• •Yağ asitlerinin oksidasyonu mitokondria da görülür. Yağ asitlerinin mitokondriye taşınması acyl-carnitine aracılığıyla olur. Ki bu da carnitine acyltransferase I etkisiyle üretilir. Bu enzim mitokondrial membranın dış yüzünde bağlıdır. acyl- carnitine molekülü mitokondri içine transfer eder. Mitokondri içinde ikinci bir enzim carnitine acyltransferase II yağ akil-CoA molekülünün rejenerasyonunu katalizler.
• Yağ asidi oksidasyon olayları beta-oksidasyon olarak adlandırılır. Yağ asidi molekülünün beta karbon pozisyonundan 2C ayrılmasıyla döngü neticelenir.
• Beta oksidasyonun her döngüsü bir mol NADH, bir mol FADH2 ve bir mol acetyl- CoA üretir.
• Acetyl-CoA beta oksidasyonun her döngüsünün son ürünü olup oradan TCA döngüsüne girer. Oluşan NADH, FADH2 redüklenmiş kofaktörler elektron tranpost sisteme taşınarak ATP üretilir.
• Yağ asitlerinin oksidasyonu KH karbonlarının oksidasyonundan karbon başına daha fazla ATP üretir.
• Bir mol oleik asidin oksidasyonunun net sonucu (18-karbonlu doymamış yağ asidi) 146 mol ATP (2 mol yağ asidi aktivasyonu sırasında harcanmıştı), Buna karşın Glikozun karbon atomlarından 114 mol ATP üretilir.

Yağ asitlerinin b-oksidasyonu

yağ asitlerinden asetil-CoA üretimi

• genellikle düşük glikoz düzeyleri bu üretimi sınırlandırır.

TG depolarından yağ asitlerinin salınımı ile düzenlenir.

• epinefrin, glukagon, ACTH cAMP sentezini uyarır.
• cAMP bir cAMP bağımlı kinazı uyarır ki bu fosforile edilir (ve aktive edilir) hormon sensitif lipaz (HSL)

mitokondrialarda, peroksizomlarda yağ asidi ilk önce CoA ile “aktifleşir”

Yağ asitlerinin aktivasyonu ve mitokondrial matrikse taşınması

Karnitin akiltransferaz I (aka carnitin palmitoil transferaz I - CPTI)

• mitochondrial iç membranda (IMM) yer alır
• malonil-CoA ile inaktive edilir.
• Bu inaktivasyon diyabette görülmeyebilir
• akil-CoA ile aktive edilir.
• fosforilasyonla da aktive olabilir (glukagon ve cAMP bağımlı kinaz)

Karnitin akilkarnitin taşıyıcı (CACT1)

• matriks karnitinin iç zar akilkarnitin için değişim

Karnitin akiltransferaz II (aka carnitin palmitoil transferaz II - CPTII)

• akil-carnitinni mitokondrial matrikste akil-CoA’ya çevrilmesi

Yağ asitlerinin b-oksidasyonu

b-oksidasyon Aşamaları

Yağ asitleri b-oksidasyonunun net reaksiyonu
Yağ asidi sentezi ile karşılaştırma

Palmitat tam oksidasyon sonrasında ~129 ATP molekülü sağlar