Eczacılık Nedir?
İlaçların ne şekilde hazırlanması gerektiğini öğreten bir
bilim koludur. Çok eski bir geçmişi vardır. Eskiden doktorlar
muayene ettikleri hastanın ilacını da hazırlarlardı. Eczacılığın doktorluktan ayrılması çok yakın çağlara rastlar. Avrupa'da ilaçların hazırlanması 16. yüzyıla kadar eski Yunanlılardan kalma usullerle yapılırdı. Doğuda ise Araplar'ın bu alanda önemli buluşları vardı. Arap simyacısı Cabir, kimyasal maddelerle
ilaç hazırlama konusunda çok çalışmıştır. 10. yüzyılda Napoli'de ilaç yapacak kimselerden bu konuda öğrenim yapmaları istenmiştir.
Eczacılıkta ilk önemli adımı İsviçreli
hekim Bombastus von Hohemheim attı. Eczacılık bir
sanat olmaktan çıkıp, bir bilim haline geldi. Kimyanın gelişmesi ve daha hassas aletlerin bulunması, gelişmeyi
teşvik etti. 19. yüzyılın ilk yarısında bazı kimyasal maddelerin
saf olarak elde edilebilmesi üzerine, morfin, striknin, atropin, kinin gibi ilaçların kullanılması mümkün oldu. Eczacılığın başlı başına bir bilim kolu haline gelmesi ise, Alman bilgini Oswald Schmiederberg sayesinde gerçekleşti.
Türkiye’de eczacılık
Türkiye’de eczacılık öğrenimi, 1839’da Mekteb-i Tıbbiye-i Ad- liye’de açılan ve üç
yıllık eğitimle askeri
eczacı yetiştiren eczacılık sınıfıyla başladı. Daha sonra,
sivil eczacı yetiştirmek üzere 1867’de Mekteb-i Tıbbiye-i Mülkiye-i Şahane’de bir eczacılık sınıfı açıldı. 1909’da bu
sınıf Tıp Fakülteşi’ne bağlı Eczacı Mektebi’ne, 1962’de de İstanbul Üniversitesi’ne bağlanarak Eczacılık Fakültesi’ne dönüştürüldü. Bugün Türkiye’de eczacılık eğitimi, çeşitli illerdeki üniversitelere bağlı yedi eczacılık fakültesinde sürdürülmektedir. Bugünkü anlamıyla ilk eczaneler Türkiye’ de 1750’lerde İstanbul’da açılmaya başladı. 1868’de İstanbul’da tümü yabancı uyruklu ya da azınlıklara ait olan 50 kadar eczane bulunuyordu; 1880’lerde bunları, başta Hamdi Bey olmak üzere Bekir Ziya, Ethem Pertev, Beşir Kemal gibi
ünlü Türk eczacıların açtığı eczaneler izledi.
Türk eczacılar arasında hazır ilaç yapımına 1895’lerde başlandı. Yapılan ilk hazır ilaçların en ünlüleri Ethem Pertev Bey’in “Pertev şurubu” ile Ali Süreyya Bey’in “İksir-i Süreyya” adlı ilacıydı. Cumhuriyet döneminde, hazır ilaç yapan kişi ve laboratuvarların sayısı 100’e yükseldi. Bugün ise ülkenin hazır ilaç gereksiniminin hemen hemen tamamı Türkiye’deki
laboratuvar ve fabrikalarca karşılanmaktadır. Osmanlı İmparatorluğu döneminde kurulan ilk eczacı meslek derneği, üyelerini
azınlık ya da yabancı uyruklu eczacıların oluşturduğu Cemiyet-i Eczaciyan der Âsita- ne-i Âliyye’dir (istanbul Eczacı Derneği) (1879).
Eczacılık mesleğindeki görevler nelerdir?
1. Reçetede yer alan hazır ilaçları hastaya verilmesi,
2. İlaçların kullanımı hakkında hastanın bilgilendirilmesi,
3. Kendisi tarafından hazırlanması gerekli olan ilaçları formüllerine uygun olarak hazırlanması veya hazırlanmasını denetlemesi,
4. Tıbbi veya diğer amaçlar için kullanılan toksin ve zehirli maddelerin hazırlanması ve kurallarına göre dağıtımının yapılması, bunların bozulmasına karşı önlem alınması,
5. Özel zehirli maddeleri içeren reçetelerin kayıtlarının tutulması, veteriner ilaçları,
tarım ilaçları, tuvalet ve kozmetik ürünlerinin nasıl kullanılacağı konusunda önerilerde bulunması,
6. Laboratuarda araştırma çalışmaları yapması
Eczacılık mesleğinde kullanılan araç ve gereçler
1. İlaç yapımında kullanılan araç ve gereçler,
2. İlaç kontrolünde kullanılan araçlar, çeşitli
doğal ve kimyasal maddeler.
Eczacılık mesleği eğitimi nerelerde verilir?
Eczacılık mesleği eğitimi üniversitelerin eczacılık fakültelerinde 5 yıl süre ile verilir.
Derlemedir