B12 Vitamini ( Siyanokobalamin, Ekstrinsik Faktör )
B grubu vitaminleri içinde en son bulunan, en kompleks yapıya sahip olan B12 vitaminidir. Yapısında kobalt da bulunduğundan bu vitamine kobalamin de denir.
B12 vitamini, siyanokobalamin olarak da bilinir. Sentezi oldukça zor ve çok basamaklı olan B12 vitamini 1972 yılında sentezlenebilmiştir.
B12 Vitamininin özellikleri
- Suda ve alkolde erir.
- Yüksek sıcaklığa, alkali ortama ve aside karşı dayanıksızdır.
- Çoğunlukla karaciğerde olmakla beraber, vücutta çok az miktarda depolanabilir.
B12 Vitamininin Vücuttaki Görevleri
- Kemik iliğinde kan hücrelerinin yapımı ve olgunlaşmasında,
- Folik asitle birlikte hücre bölünmesinde,
- Amino asit ve protein metabolizmasında, DNA sentezinde,
- Bağışıklık ve sistemini güçlendirir, öğrenmeyi kolaylaştırıp bellek kalitesini artırır. Alzheimer hastalığında kilit bir rol oynar.
Vitamininin Kaynakları
- B12 vitamini hayvansal kaynaklı yiyeceklerde bulunur. Bitkisel besinlerde bulunmaz.
- Karaciğer, böbrek, yürek, kabuklu deniz ürünlerinde bol bulunur. Kırmızı et, balık, yağsız süt tozu, yumurta da iyi kaynaklarından sayılır.
- B12 vitamini yararlı bakteriler tarafından kalın bağırsakta üretilir.
Gereksinimi, yetersizliği ve fazlalığında görülen bozukluklar
B12 vitamini bitkisel besinlerde bulunmaz. Karaciğer, böbrek, yürek, kabuklu deniz ürünlerinde bol bulunur. Kırmızı et, balık, yağsız süt tozu, yumurta da iyi kaynaklarından sayılır.
Diyette yeterince hayvansal besin bulunursa sağlıklı kişilerin vitamin ihtiyacı karşılanmış olur. Ancak emilim bozukluğu olanlar ve vejetaryenlerde yetersizlik belirtileri görülür. B12 vitamini eksikliğinde “Pernisiyöz Anemi”denilen bir tür kansızlık oluşur. Bu anemide alyuvar, akyuvar ve kan pulcuklarının sayıları azalır, şekilleri bozulur.
Ayrıca sinir sistemi bozuklukları, yorgunluk, kol ve bacaklarda duyu azalması, dilde şişme ve kızarma,unutkanlık görülür görülür.
Fazla alınması zararlı değildir.
