Türkiye'nin Akarsuları - Ceyhan Nehri

Ceyhan Nehri

Ceyhan Nehri Akdeniz Bölgesi’nin büyük akarsularındandır. Uzunluğu 509 km’dir. Elbistan yakınlarından doğar. Çukurova’da geniş bir delta oluşturarak İskenderun Körfezi’ne dökülür. Başlıca kolları Hurman, Göksun, Söğütlü ve Aksu Çaylarıdır. Ceyhan Nehri Kasım ve Aralık aylarında sonbahar yağmurlarının etkisiyle geçici olarak kabarır. Bu aylardaki debisi 50 m3/sn’den 380 m3/sn’ye yükselir. Ocak ayında azaldıktan sonra Şubat ayında tekrar yükselir. İlkbahar mevsiminde yağmur halindeki yağışlar ve karların erimesiyle tekrar kabarır. Mayıs ayından itibaren azalmaya başlar. Nehir üzerine Aslantaş, Menzelet, Sır ve Berke Hidroelektrik Santralları kurulmuştur.

Ceyhan vadisi Maraş ovasının batı ucunda genişler. Bu noktada Engizek Dağı’nın güneydoğu yamaçlarından doğan Aksu’yu alır. Bundan sonra Ceyhan yeniden dağlar arasına girer, güney-batı doğrultusunda derin bir vadi içinde akar. Nihayet Arpalı mevkii yakınında Adana Ovası’na varır. Bir dirsekle kuzeybatıya bükülür, burada soldan gelen Bahçe (Bulanık) Suyu’nu alır. Ceyhan’ın ovadaki çığırı önce kuzeydeki tepelerin eteğini yakından boylar. Sonra güneye dönerek Ceyhun şehri yanından geçer. Daha sonra Misis’ten geçip, Misis tepelerinin batı etekleri boyunca güneye doğru akar. Karataş Burnu’na varmadan önce birdenbire doğuya döner, Karataş’la Yumurtalık arasında İskenderun Körfezi’ne dökülür.

Türkiye'nin en önemli akarsularından birisidir. Çukurova'nın iki ana hayat kaynağından birisidir.(diğeri Seyhan Nehri'dir.) Uzunluğu 509 km.dir. Elbistan'ın 3 km Güneydoğusunda, Pınarbaşı Mevkii'nden doğan ve Elbistan'ın ortasından geçen Ceyhan Irmağı şehrin can damarıdır. Akdeniz Bölgesi'nin en büyük akarsularındandır. Çukurova'da geniş bir delta oluşturarak Akdeniz'de İskenderun Körfezi'ne dökülür. Başlıca kolları; Söğütlü, Hurman, Göksun, Mağara Gözü, Fırnız, Tekir, Körsulu ve Aksu çaylarıdır. Ceyhan Nehri Kahramanmaraş İl sınırları içerisinde genellikle derin vadilerden geçmektedir. Bu vadilerin birçoğu maalesef baraj suları altında kalmıştır. Menzelet Baraj gölünün bitiş noktasından itibaren başlayan Kısık Vadisi (Kanyonu) hala doğal yapısındadır. Ceyhan vadisi barajlar için son derece elverişli olması nedeniyle üzerinde birçok baraj kurulmuştur. Nehir üzerinde kaynağından denize doğru sırasıyla Sarsap, Kandil, Sarıgüzel, Hacınınoğlu, Menzelet, Kılavuzlu, Sır (Kahramanmaraş), Berke, Aslantaş (Osmaniye), Oşkan ve Berkman hidroelektrik santralleri yer almaktadır. Ayrıca Ceyhan tarım sulaması yönünden büyük bir kaynaktır.

Orta Asya'da bulunan Seyhun ve Ceyhun olan nehir isimleri Orta Asya'dan göçen Türkler tarafından Çukurova'ya geldiklerinde, Ceyhan ve Seyhan olarak konulmuştur. Roma döneminde ise şimdiki Ceyhan ilçesinin bulunduğu yerdeki Roma'ya ait kentin ve nehrin ortak adı ise Pyramus'tur.

-derlemedir-

MsXLabs Üye Girişi

Ceyhan Nehri