SİMYACI

a. Simya ile uğraşan kimse; simyager.

SİMYA

a. Maddeyi mükemmel hale getirmek amacıyla doğanın işlemlerini taklit ederek ve hızlandırarak arı olmayanı arılaştırma sanatı. (Bk. ansikl. böl.)

—ANSİKL. Batı simyası, çin ve hint simyalarından sonra, II. ve III. yy.'larda, İskenderiye'de doğdu. Araplar onu alarak Avrupa’ya ilettiler ve burada hıristiyan hermesçiliği, XII. yy.’ın başında, modern batı simyasının doğuşu için elverişli bir zemin oluşturdu. Simya, 1550-1650 arasında en gelişmiş dönemini yaşadıktan sonra, XVIII. yy.’da zayıfladı, XIX. yy.’da varlığını korumaya çalıştı, 1900’e doğru yeniden ortaya çıktı ve XX. yy.’ın ikinci yarısı başlangıcından hemen sonra, içine belli bir yanlış anlama payı da karışan (C. G. Jung ve G. Bachelard simyayı psikolojik açıdan açıklamaya çalıştılar), fakat gnosis özleminin ürünü olan büyük bir canlanış gösterdi.

Fizikokimya dilindehem sözcük anlamında hem de manevi anlamda- simyacı, felsefe taşını ya da bilgelik taşını aynı zamanda hem her derde deva olan ilaç ya da iksir hem de her şeyi altına dönüştüren toz- meydana getirmeye çalışır; ve bunun için ya çömlekçiliğin kuru yöntemini ya da camcılığın yaş yöntemini kullanır. Felsefe ya da bilgelik taşının hammaddesi üç temel evreden -siyah, beyaz, kırmızıgeçer. Başlıca işlemler, hazırlık, eritme, dönüştürme, ayrıştırma ve birleştirme işlemleridir.

Mükemmelleştirilecek madde, cisim ya da ruh türünden olabilir: altına dönüştürülecek sıradan metaller ya da tanrısallığa erişebilmesi için insanın Tanrı'ya benzer asli haline iadesi (birçok simyacı bu iki işlemin [dönüştürme ve iade işlemleri] aynı zamanda yapılmasını salık verir). Cisimlerin maddesi tektir; ruh ise birçok parçadan oluşur. Simyacı, Tanrı'yı, onun enerjisini algılayarak bilir. Simya, bir bakıma “deneysel metafizik”tir (Guy Böatrice); ama ne olursa olsun, bir kimya-öncesi sayılamaz.