NURİ ABAÇ

MsXLabs.org

(1926, İstanbul - 2008, Ankara)
1926 yılında İstanbul Kocamustafapaşa'da doğdu. 1944 yılında İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Resim Bölümü' ne girdi. Bir yıl Leopold Levy ile çalıştıktan sonra alan değiştirerek Mimarlık Bölümü' geçti. 1945-1950 yıllarında karikatür, ardından suluboya ve yağlıboya çalışmalarından sonra yurtiçinde birçok sergileri yanısıra Münih, Köln, Montreal, Hannover ve Bre-men"de birçok sergiler düzenledi. Türk Ressamlar Sergisi’ne iki tablosu ile katıldı.

1960'da Ankara'ya yerleşti. 1989'da Birleşmiş Ressamlar ve Heykeltraşlar Derneği'nin kuruluşunda görev aldı. 1967'den başlayarak yurtdışında sergiler açtı, karma sergilere katıldı. 1970'den önceki resimlerinde Anadolu kültürünün efsanevi mitolojik yaratıklarını masalsı ve gerçeküstücü - fantastik bir biçemle resimledi. Daha sonraları yöneldiği Karagöz'ün kişiliğinde ve biçim benzetmesinde tarihi ve güncel konuları, olayları ele aldı. Balıkçıları, simitçileri, pazaryerleri, meyhaneleri, düğünleri, çay bahçeleri gibi yurdunun akla gelebilecek özgün tüm ayrıntıları üzerinde yoğunlaştı.

1958'den itibaren 1991 yılına kadar tüm Devlet Resim ve Heykel sergilerine ve Birleşmiş Ressamlar ve Heykeltraşlar Derneğinin tüm sergilerine katılan Abaç, çeşitli kurum ve kuruluşlar ile özel galerilerin düzenlediği, çeşitli illerde açılan 130'u aşkın karma sergide yer aldı.

Abaç uzunca bir süre sürrealist akıma bağlı kaldı. 1960’lardan sonra Anadolu uygarlıklarının etkisi altında eserler verdi. 1970 li yıllarda Osmanlı minyatürlerinin, Selçuk kabartmalarının ve son olarak da Karagöz olayının getirdiği esinlenmelere yöneldi. Son çalışmaları, Karagöz tekniğinin günümüz toplumuna uyarlamalarından oluşmaktadır. Sanatta ulusallaşmanın, evrenselliğe yol açtığı kanısını beslemekte, eserlerini bu çizgide yönlendirmeyi tercih etmektedir.

Bazı yarışmalarda jüri üyeliği de yapan sanatçı, 1991 yılından itibaren bir süre Hacettepe Üniversitesi, bir süre de Bilkent Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakülteleri'nde “Perspektif” dersi verdi. Nuri Abaç, çeşitli kurum ve kuruluşlar tarafından çok sayıda onur ödülüne de layık görüldü.

Abaç’ın resimlerinde kullandığı gemiler, İstanbul şehri hatları vapurlarını anımsatmaktadır. Ancak vapur ikinci plandadır. Vapur pencerelerinden gösterilerilen figürler, toplum içindeki farklı kesimlerin temsilcisi olarak ön plana çıkmıştır. Ancak bazı resimlerde görülen gemilerin burnu, Anadolu dışındaki bazı kültürlerin mitolojik öğelerini kullandığı görülmektedir. Diğer yandan, gemi motifini kullandığı bir başka resimde lunapark havası izlenmektedir. Burada, geleneksel gölge oyununun figürlerinin yer alması , kompozisyonun temasının geleneksel bir eğlenceyi fantezi dünyasına taşıdığını düşündürmek tedir. Kompozisyonlara baktığımızda figür sayısının çokluğu göze çarpmaktadır. Ayrıntılarda günlük yaşamdan kesitler belirtilmektedir.

Nuri Abaç’ın çağdaşı olan, bir çok cumhuriyet dönemi ressamından farkı, batı resim anlayışının etkisini sıkısıkıya yaşamamış ve resimlerinde yansıtmamış olmasıdır.