Romalılar, Eski Mısırlıların yıllarca önce yaptıkları gibi, önceleri bazı sembolleri tekrarlayarak sayıları tasarladılar.
Başlangıçta değişik bazı sembol ve harfleri, rakam olarak kullanmışlardır. Bu rakamları, ilk olarak Romalılar kullandıkları için, aritmetikte Roma Rakamları ya da Romen Rakamları olarak adlandırılırlar.

Kaynaklar, Roma rakamlarının bir elin parmaklarından esinlenerek ortaya konduğunu belirtir. Romalılar, bugün kullandığımız 1, 2, 3, 4 rakamları yerine I, II, III, IV sembollerini ve 5'i belirtmek için de, V şeklinde bir el işaretini sembol olarak kullandılar. 10'u belirtmek için de V sembolünü, değişik biçimde iki kez kullanarak X sembolünü elde ettiler. (Çaprazlanmış iki düşey çizgi.) Diğer rakamları da alfabelerindeki harflerden aldılar.

Sıfır (0) olmayışı ve dört işlemin yapılamaması
Roma rakamlarında sıfırı (0) belirten bir sembol yoktur. Dolayısıyla sıfır olmadığı için Roma Rakamları dört işlem yapmak imkansızdır. Sıfırın MÖ 250 yıllarında Orta Amerika'da yaşayan Maya kabilesinde kullanıldığına dair kanıtlar vardır. MS 800 civarında ise Hintliler sıfıra benzer bir sembol kullanmışlardır. Hindistan'dan yayılan sıfır, 1400 yıllarında Avrupa'da da benimsenmiş ve kullanılmıştır. Sıfır sözcüğü büyük olasılıkla Arapça sifr sözcüğünden türemiştir. SIFIR ise Hintçe'de boş anlamına gelen sunya sözcüğünün tercümesidir.

Romalılar sayıları belirtmek için, 7 ayrı harfi rakam olarak kullanmışlardır. Aşağıdaki tabloda, Roma rakamları gösterilmiştir.
Roma rakamları ile I, V,U X L C D M Latin Rakamları ile 1 5 10 50 100 500 1000
Örnek:
MCMLXXXIV = 1000 + 900 + 50 + 30 + 4 = 1984 Roma sayma düzeni, sadece toplama ve çıkarma işlemine dayanmaktadır. Sıfır ve basamak sistemi (kavramı) yoktur. Bu nedenle, toplama ve çıkarma dışındaki aritmetik işlemleri yapmaya elverişli değildir.
CLXXIV - XXVIII = CXLVI 174 - 28 = 146

Çıkarma yöntemiyle yazım
4, 9, 40, 90, 400 ve 900 sayılarının modern zamanlarda daha sık kullanılan, küçük değerli sembollerin büyük değerli sembollerin soluna yazıldığında değerlerinin çıkarılmasına dayanan, farklı yazılış şekilleri vardır:
Roma rakamları ile IV IX XL XC CD CM Hint-Arap rakamları ile 4 9 40 90 400 900 Yukarıdaki örnekteki gibi Roma rakamları ile 1984 sayısı, MCMLXXXIV olarak yazılır. Roma rakamları en fazla 3 kez yanyana yazılabilir. Bu şekilde 30 sayısı, XXX olarak yazılır. Ayrıca dikkat ederseniz ki sayıları kullanırken de çıkarma işlemi kullanılmıştır.Örnek: D - C = CD 500 - 100 = 400