Uygurlar
Göktürk egemenliğinin yıkılmasından sonra Asya’nın iç kesimlerinde devlet kurarak sınıflı toplum düzenine geçen Türk boyları.
1990’ların başlarında Çin’in Sinkiang Uygur Özerk Bölgesi’nde 7,3 milyonu aşkın, Özbekistan, Kazakistan ve Kırgızistan cumhuriyetlerinde ise 200 bini aşkın Uygur yaşamaktadır. Ama ortaçağ Uygurları ile günümüzdeki Uygurlar arasındaki bağ yeterince açıklığa kavuşturulmuş değildir; günümüzdeki Uygurların ancak bazı gruplarıyla eski Uygurlar arasında doğrudan bir bağ kurulabilmektedir.
Göktürkler, KÖKTÜRKLER olarak da bilinir.
552-745 arasında Orta Asya’da bir federasyon çatısı altında birleşen Türk boyları.
“Türk” adını taşıyan ilk siyasal organizmayı kurmuşlardır. Efsaneye göre Göktürklerin atası 439’daki Tabgaç soykırımından kaçan bir Türk soylusudur. Bu soykırımdan kaçarak Avarlara sığınma (Ergenekon’a giriş) ve 535’te özgürlüğe kavuşma (Ergenekon’ dan çıkış), Ergenekon Destanı’nın konusunu oluşturur.
Göktürk Kağanlığı’nın kurucusu Bumin Kağan, Avarların egemenliğindeki Türk boylarından Tukyuların başkanıydı. 551’de Avar egemenliğindeki Töleslerin ayaklanmasını bastırınca, bu başarısının karşılığında bir Avar prensesiyle evlenmek istedi. İsteği geri çevrilince bir Tabgaç Kuzey Weıj prensesiyle evlendi ve 552’de ayaklandı. Avarları yenerek İl Kağan sanıyla ilk Göktürk kağanı oldu (552), Avarları Karadeniz’in kuzeyine ve Balkanlar’a göç etmek zorunda bıraktı. Eski Hun başkenti Ötüken’i ele geçirerek başkent yaptı. Kısa sürede Oğuz (Üç Oğuz ve Dokuz Oğuz), Töles, Kırgız, Karluk, Türgiş, Tatar vb boylan büyük bir federasyon altında birleştirmeyi başardı.
