Panoptikon

, filozof ve hukuk kuramcısı Jeremy Bentham’ın 18. yüzyılın sonlarına doğru ortaya koyduğu cezaevi modeli. Bu, üzeri camla örtülü, daire planlı bir yapıydı. Dış cephe boyunca dizili olan mahkûm hücreleri merkezde, gene daire planlı bir odada bulunan gardiyanlar tarafından sürekli denetim altında tutulabiliyordu. Bentham’ın modeli kendi döneminde uygulanmadıysada,daha sonra yapılan bazı cezaevi tasarımları üstünde etkili oldu. Örneğin 20. yüzyıl başlarında ABD’de Illinois eyaletindeki Joliet yakınlarında bulunan Stateville’ de yapılan cezaevi bir panoptikonun özelliklerini taşıyordu.