Sanat Akımları - Romantizm

Türkiye Romantizmi

Ad: Romantizm Akımı-3.jpg
Gösterim: 3766
Boyut: 40.2 KB

Toplumsal ve siyasal alanda Batı'ya yönelme hareketinin başlangıç tarihi olan Tanzimat fermanı'nın ilanından (1839) 20 yıl sonra başlayan ve batı edebiyatı örnek tutularak meydana getiren Tanzimat edebiyatının (1859 -1895) daha ilk yıllarında türk okur ve seyircisi romantizm akımının başlıca kişilerinin belli başlı yapıtlarıyla karşılaşmıştır: Victor Hugo (Sefiller, Bir mahkûmun son günü, Hernani vb.; ayrıca şiirlerinden çeviriler: Tıflı nâim vb.), Chateaubriand (Son serâc'ın sergüzeşti, Atala, Rene), Bernardin de Saint-Pierre (Pol ve Virjini), Lamartine Graziella vb.; ayrıca şiirlerinden çeviriler: Souvenir, Göl vb.), Alexandre Dumas Pere Monte-Cristo vb.), Alexandre Dumas Fils Kamelyalı kadın vb.), tiyatro alanında özellikle Shakespeare (çeşitli oyunları), Schiller (çeşitli oyunları) vb. anılabilir.

Tanzimat edebiyatının pek çok yazar ve şairi (Ahmet Mithat, Namık Kemal, Şemsettin Sami, Recaizade Mahmut Ekrem, Abdüllhak Hamit vb.) romantizm akımının etkisi altındadır. Namık Kemal'in İntibah adlı romanında Kamelyalı kadın'ın, Vatan yahut Silistre oyununda Romeo ve Juliet' in, Gülnihal'de Hamlet'ın, Zavallı çocuk' ta Hernani'nn izleri görülür; Mukaddime-i Celal'öe CromweH'in önsözü'nün adım adım izlendiği biliniyor. Abdülhak Hamit'in Makber ve Bir sel'ilenin hasbıhali adlı şiir kitaplarında Hugo'dan, Finten oyununda ise Shakespeare'den esintiler vardır.

Edebiyat-ı cedide döneminde, Halit Ziya'nın Mai ve siyah adlı romanının o dönem şairlerini temsil eden baş kişisi Ahmet Cemil, kışın yağmurlu, karlı gecelerinde özel ders vermek için Vezneciler'e gitmek zorunda kalışından yakınırken, evin "küçük, sıcak odasında minderin üzerine boylu boyunca uzanarak Musset' nin Geceler'ini, Hugo'nun oyunlarını, Lamartine'in Tefekkürat'ını okumak için özlem duyduğunu anlatır.

İkinci meşrutiyetten sonra, Milli edebiyat döneminde Yusuf Ziya'nın (Ortaç) hece vezniyle yazılmış ilk oyun olduğu için önemli sayılan Binnaz adlı oyununda da Hugo'nun bir oyununun etkisi bulunduğu ileri sürülmüştür.

Gerek o dönemde, gerek Cumhuriyet dönemi edebiyatımızın ilk yıllarında yazan lirik şairlerden bazılarının şiirlerinde de romantizm etkileri sezilir.

Kaynak: Büyük Larousse

MsXLabs Üye Girişi

Türkiye Romantizmi