Girne
Yunanca KÎRİNÎA, Kıbrıs’ın kuzey kıyısında, Kuzey Kıbns Türk Cumhuriyeti’nde il ve il merkezi kent. Eski Yunan kolonicileri Akhaların kurduğu, daha sonra BizanslIların, Frankların ve Venediklilerin tahkim ettiği kent, günümüzde bir pazar merkezi ve kıyı sayfiyesidir. At nah biçimindeki limanının doğu ucunda, tarihi boyunca altı kuşatmayı başarıyla atlatmış 12. yüzyıldan kalma bir kale bulunur. Kaledeki müzede İÖ y. 300’e ait bir geminin kalıntıları saklanmaktadır. Bu gemi, 1969’da kıyının yaklaşık 800 m açığında bulunmuştur. Yakındaki Girne Dağlarında 13. yüzyıldan kalma Bellapais Manastın ile St. Hilarion Kalesi vardır. Türkiye’nin 1974’teki müdahalesinden sonra Türk birliklerinin karargâh olarak kullandığı Girne’ye 1970’lerin sonlarında Türkiye’den giden göçmenler yerleştirilmiştir. Bu arada turizmi sürdürmek amacıyla oteller yeniden açılmış ve 1977’de Girne-Mersin arabalı vapur seferleri başlatılmıştır.
Girne ili doğuda Magosa, güneyde Lefkoşa illeri, kuzey ve batıda da Akdeniz’le çevrilidir. Yüzölçümü 640 km2’dir. Kyparissovouno Tepesinde 1.024 m’ye ulaşan Girne Dağları, doğu-batı doğrultusunda ve kıyıya koşut olarak ili boydan boya geçer. Dağların kuzeyinde dar ve verimli bir kıyı ovası uzanır. Troulli’de İÖ 5250-4950’den kalma yerleşim izleri bulunmuştur. İÖ 4. yüzyılda yöre, Girne’de hüküm süren Kıbrıslı bir hükümdarın yönetimi altındaydı. İS 1092’de merkezî yönetime başkaldıran Kıbrıs’ın Bizanslı valisi Rhap Sommates, Girne’deki çarpışmada Bizans imparatoru I. Komnenos’un komutanlarından İoannes Dukas tarafından öldürüldü. Kıbrıs’ın Frank-Norman yönetiminde olduğu dönemde (1194-1489), Girne yöresi 14. yüzyılın sonlarına doğru Ceneviz saldırısına uğradı. Osmanlı yönetimi sırasında (1570-1914), Girne Kalesi komutanı Halid Ağa 1765’te ayaklanarak yöreyi ele geçirdiyse de ayaklanma bastırıldı. 1960’ta Kıbrıs Cumhuriye- ti’nin bir parçası olan Girne, 1974’ten sonra Kıbrıs Türk yönetimi altına girdi.
İlde yetiştirilen tarımsal ürünler arasında baklagiller, sebze, kavun ve fıstık sayılabilir. Ayrıca büyükbaş hayvan yetiştirilir ve balıkçılık yapılır. Başlıca sanayi ürünleri içecek, et, balık, meyve ve sebze konserveleri, deri işleri, bitkisel yağlar, ahşap işleri ve mobilyadır. İlin yönetim merkezi Girne, karayoluyla doğuda Esentepe (Akanthou), batıda Lapta ve güneyde Lefkoşa’ya bağlanır. Nüfus (1985) kent, 6.902; (1988 tah.) il, 25.997.
Girne Dağları
Kıbrıs’ın kuzeyinde sıradağ. Kıyının biraz içinden başlar ve dar bir kıyı ovasını çevreler. Doğuda Karpas Yarımadasındaki Zafer (eskiden Andreas) Burnundan, batıda Koruçam (eskiden Kormakiti) Burnuna kadar 160 km boyunca uzanır. Batı kesimindeki Selvili Tepede (Kyparissovouno Tepesi) (1.024 m) en yüksek noktasına ulaşır ve Zafer Burnu ucunda, alçak tepelerle sona erer. Alevtepe’nin (Halevga) batısındaki bölümü, buradaki başlıca doruğun açılmış parmakları andırması nedeniyle Beşparmak Dağları (Pentadaktylos) olarak bilinir. 1974 müdahalesinden sonra, Türkiye’den gelenlerin yoğun olarak yerleştikleri ilk bölge Ayios Amvrosios’un batısından başlayarak Beşparmak Dağları üzerinden Karpas’a kadar uzanır. Girne Dağları, yer yer mermer içeren kireçtaşı oluşumlu ve kıvrılmış dar bir sırt görünümündedir.
Resmi Site: Girne Belediyesi 
