WASHINGTON (George)
amerikalı general ve devlet adamı, ABD'nin ilk başkanı (1789-1797).
(Westmoreland yönetim bölümü 1732 - Mount tornon 1799)
Orta halli bir çevredendi. Vahşi Shenandoah ülkesinin yer ölçümünün çıkarılmasına katıldı (1748). Sonra üvey kardeşi Lawrerice'den Mount Vernon büyük toprakları kendisine miras kalınca, koloninin önde gelenleri arasında yer aldı. Virginia güney kazasının komutan yardımcılığına atanınca (1752), Boeuf kalesindeki Fransızlar’a, onları mevziyi boşaltmaya davet eden ültimatomu götürdü (aralık 1753). Milislerin yarbayı oldu (1754), Nöcessitö kalesinde mevzilendi. Jumonville’in Washington’un suçlanmasına yol açan ölümünden sonra (28 mayıs 1754), amerika topraklarında fransız-ingiliz Yedi Yıl savaşı başladı. Washington, Virginia birlikleri başkomutanlığına getirildi (1755). Duquesne kalesi kesin zaferinin sonrasına kadar (1758) bu görevde kaldı.
Ama İngiliz birlikleriyle işbirliği yapma konusunda güçlüklerle karşılaştı. Zengin bir dul olan Martha Custis ile evlenince (1759) tarımla uğraştı; ılımlı düşüncelerine karşın, özellikle 1765'ten sonra (StampAct), Londra hükümetinin kolonilere karşı uyguladığı kötü yöntemlere ve özellikle, kolonlann, Quöbec Belgesi (1774) ile Kanada’ya bağlanan Ohio topraklarını işgal etmelerinin yasaklanmasına kızdı. Virginia kurultayı’nca 1. ve 2. Philadelphia kongrelerine (eylül-ekim 1774 ve 1775) gönderildi; temsilcisi olduğu ilerici eğilim "Özgürlüğün oğullan" adına 4 temmuz 1776'da ilan edilen bağımsızlık davasını benimsedi. Başkomutan atanınca, Kongre’yi destekleyen disiplinsiz gönüllülere (15 000 ile 30 000 kişi) çeki düzen verdi. Washington, bir strateji uzmanı değildi, ama Amerikalılar bağımsızlıklarını onun gözü pekliğine; yurtseverliğine, dayanıklılığına borçludurlar İlkin ingilizler'i Boston’u boşaltmak zorunda bıraktı (mart 1776), sonra general Howe onu New York'tan püskürttü (eylül 1776). Washington, Trenton'da (aralık 1776) ve Princeton'da (ocak 1777) öcünü aldı; bu arada Philadelphia'yt alan (eylül 1777) Howe tarafından Brandywine'de (eylül 1777) ve Germantcwn’da (ekim 1777) yenilgiye uğatıldı. Howe, bu arada Philadelphia’yı aldı (1777).
Ama Washington, Howe’un Burgoyne'a yardıma koşmasını engelledi. Burgoyne'un karşısında Saratoga’da teslim olması (17 ekim 1777) fransız müdahalesine yol açtı. 6 şubat 1778'de imzalanan Fransa ile ittifak ilkesini savunmak zorunda kaldı. Valley Forge'da, korkunç bir kıştan sonra (1777-78), Washington, Philadelphia’yı geri aldı (1778 baharı). Sonra yaklaşık üç yıl New York’u işgal eden Clinton'u gözetlediği White Plains'e yerleşti. 1781'de Rochambeau ile; Cornwallis'in Yorktown'da teslim olmasıyla (19 ekim 1781) sonuçlanan ve Bağımsızlık savaşı'nın sonunu getiren Virginia seferini düzenledi.
Barıştan sonra, siyasetle ilgilenmeyen Washington istifa etti (aralık 1783), Mount Vernon'daki topraklarına döndü ve yeniden Batı'nın sömürgeleştirilmesiyle uğraştı. Ptıiladelphia konvansiyonu’nun Virginia delegesi olarak (1787), Meclis başkanı seçildi ve 17 eylülde imzaladığı Birleşik Devletler Anayasası’nın oylanmasını sağlayan uzlaşmayı hazırladı. Federasyon'un başkanı seçilince (4 mart 1789), ilk görevine 30 nisan 1789'da New York’ta başladı ve 1792 kasımında yeniden seçildi. Monarşileri andıran tantanalı bir çevresi olan Washington, zamanın iki büyük siyasal eğilimi, yani Hazine bakanı A. Hamilton'un temsil ettiği federalistlerle Dışişleri bakanı Th. Jefferson’un yönettiği cumhuriyetçi-demokratlar arasındaki anlaşmazlıkla hakemlik yaptı. Bununla birlikte, 1789’dan 1792'ye kadar belirli zamanlara bölünmüş çok sayıda önlemlerle ABD'nin mali bağımsızlığını sağlamayı hedef alan Hamilton'un siyasetini destekledi.
Bunların en önemli üçü, gümrük tarifesini belirleyen Tariff Act (1789), ulusal bir devlet bankası kuran Bank Act (1791) ve para emisyonu koşullarını saptayan Coinage Act'tır (1792). Bu önlemlerden bazıları, içki üreten küçük köylülere alkol vergisi koyan Excise Act (1791) gibi, kimi zaman, şiddetli tepkilere neden oldu; köylüler başkaldırdılar (Whiskey ayaklanması, 1794), ama hemen ezildiler. Dış politika alanında ve Jefferson'a karşın, Başkan, fransız temsilcisi Girondin Genet’nin savaşçı ve cumhuriyetçi entrikalarına son verdi ve ABD'nin tarafsızlığını ilan etti (22 nisan 1793). Ama Washington, John Jay’ın 1794'te Ingiltere ile yaptığı antlaşmayı imzaladığı zaman, kamuoyu onu izlemekte güçlük çekti. Üçüncü kez Başkanlığı kabul etmeyen Washington "ulusa veda mesajf’nı sundu (eylül 1796) ve Mount Vernon’a döndü (mart 1797). Directoire'ın kışkırtmalarının doğurduğu telaş ortamında yeniden kumandanlığa çağrıldı (1798). Evine döndükten az sonra öldü (14 aralık 1799).
Kaynak: Büyük Larousse