Müteferrika

, Osmanlı Devleti’nde değişik hizmet alanlarında görevli kişilere verilen ad.

Müteferrikalar ulufeli ve gedikli olarak ikiye ayrılırdı.

Saray (Dergâh-ı Âli) müteferrikaları, padişahın yazılı buyruklarını yerlerine ulaştırmakla görevliydi. Bunlar ulufeli olur, gündelikleri 60-100 akçe arasında değişirdi. Bu göreve bostancılardan, vezir ve beylerbeylerinin yetişkin oğulları arasından atama yapılırdı. Saray müteferrikaları gittiği yerlerde padişaha eşlik ederlerdi.

Gedikli müteferrikalar tımar ve zeamet sahibiydiler. Atanmaları, gedik boşalmasına bağlıydı. Bu gruptakiler bir süvari sınıfı oluşturmakla birlikte, görevleri saray müteferrikalarından farksızdı. Padişahla sefere gider, Enderun Hazinesi’ni korur, alay ve törenlerde tuğ muhafızlığı yaparlardı.
Sadrazam, vezir, beylerbeyi ve bazı devlet ileri gelenlerinin bazı hizmetlilerine de müteferrika denirdi. Bunlar hizmetinde bulundukları kişilere seferlerde eşlik eder, sancaklarını taşır, verdikleri buyrukları öbür kapı halkına bildirirlerdi. Yeniçeri Ocağı’nda solaklar sınıfına yardımcılık edenlere müteferrika-i solakan, Tersane-i Amire’deki gemi reislerine de müteferrika denirdi.
Müteferrikalık, yüksek görevler için ilk basamaktı. Tanzimat döneminde kaldırıldı.