Arama

Hiciv Nedir? - Tek Mesaj #4

Safi - avatarı
Safi
SMD MiSiM
26 Şubat 2017       Mesaj #4
Safi - avatarı
SMD MiSiM
Sözcüğün geniş anlamıyla kişisel, siyasal, dinsel, ahlaki ya da edebi hiciv, büyük bir biçim çeşitliliği gösterir: kısa parçalar ya da uzun şiirler (d’Aubignö'nin les Tragiques' gibi), düzyazı türünde (Voltaire'in Candide’i), düzyazı-şiir karışımı (Satire Mdnippöe) yapıtlar. Yunanistan'da Arkhilokhos'un ya da Hipponaks’ın iamboslarının ve “eski komedi” nin (Aristophanes) sert kişisel hicvi dışında, hemen hemen yalnız Amorgoslu Semonides'in ahlaki hicvi, kynik filozof Menippos’un hicvi (Menippeioi Satyrai) kuşkucu Timon'un hicvi (Silloi), ve Lukianos’un küçük yapıtları bu türe bağlanır. Latinler hicvin kendi ulusal türleri olduğunu ileri sürmüşlerdir. Hiciv özgür sohbet biçimini onlardan aldı. Horatius, Persius, Martialis, Juvenalis hicvi geliştirdiler.

Türk edebiyatında genellikle nazımla hiciv yazma geleneği yaygındır. Bu yoldaki şiirlere divan edebiyatında ve daha sonraki aydın kesim edebiyatında “hicviye", halk edebiyatında "taşlama", günümüz edebiyatında "yergi" denmiştir.

Divan edebiyatında hiciv, kötülükleri, kusurları belirtmenin ötesinde, çoklukla, kaba-saba, hatta açık-saçık sövgülere yönelmiştir. Fuzuli'nin ünlü Şikâyetname’si, Şeyhi'nin Harname'si yolundaki ince hicviyelere seyrek rastlanır. Kişileri hedef alan hicviyeler, doğal olarak, düşmanlıkların doğmasına neden olur, yazanın birtakım tehlikelerle karşılaşmasına yol açar; Nef'i'nin öldürülmesi, Eşrefin yıllarca yurtdışında yaşamak zorunda kalması bu yüzdendir. Divan edebiyatında en ünlü hiciv şairi Nef'i’dir (1572? -1635); o yoldaki şiirleri Sihâm-ı kaza (Kader okları) adlı bir kitapta toplanmıştır. Nef'i, hiciv yazmayacağına dair Murat IV'e söz verdiği halde, kendini tutamayıp vezir Bayram Paşa'yı hicvettiği için boğdurularak öldürülmüştür.

DEVAMI Hiciv Nedir? (Sözlük)
SİLENTİUM EST AURUM