KÜLTÜREL YAŞAM

Eski Yunan döneminden kalma yapı, heykel ve eşyalar ülkenin zengin klasik mirasını yansıtır. Ülkenin her yanındaki sit alanlarında görülebilen bu mirasın önemli bir bölümü de yaygın bir ağ oluşturan müzelerde korunur. Ülkenin en önemli müzeleri Atina’daki Akropolis Müzesi ile Bizans kalıntılarının yer aldığı Mistras’taki müzedir. Ortaçağ ikonları ile 14. yüzyıla ait Bizans mozaik ve fresklerinde ifadesini bulan köklü Hıristiyan gelenekleri, günümüzde de özellikle uzak kırsal yörelerde varlığını sürdüren çeşitli dinsel şenliklere ve halk sanatı gösterilerine kaynaklık etmiştir. Eski kültür mirasının bir başka önemli kaynağı, Girit’in sanat alanında parlak bir gelişmeye sahne olduğu 1560- 1660 arasındaki dönemdir. Bu dönemin edebiyat ürünleri arasında yer alan Erotökritos adlı romantik destan ulusal bir şiir niteliği kazanmıştır. İspanyol resminin en büyük ustalarından sayılan Girit asıllı El Greco’nun yetişmesi de bu döneme rastlar.

Geleneklere uygun biçimde kutlanan yortu ve dinsel törenler kültürel yaşamın önemli bir parçasını oluşturur. Genellikle yaz aylarında antik yapılarda düzenlenen uluslararası müzik ve tiyatro festivalleri de geniş bir ilgi toplar. Bizans ikonografisinin izleri Photos Kontoglu ve Stathis Trahanatzis gibi ressamların yapıtlarında kolaylıkla görülebilir. Anadolu’dan Yunanistan’a geçen Karagöz gölge oyunu Panayioti Mikhopulos gibi ustalar aracılığıyla günümüzde de korunmuştur.

Çağdaş Yunan şiirinin uluslararası çapta ün yapmış temsilcileri arasında Konştantinos Kavâfis, 1963 Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Georgios Seferis, Angelos Sikelianos, 1979 Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Odisseus Elitis ve Yannis Ritsos sayılabilir. Bir başka önemli yazar edebiyatın çeşitli dallarında ürünler veren Giritli Nıkos Kazancakıs’tir. Yunan müziğinin uluslararası alanda tanınan temsilcilerinin başında ise Manos Hacidakis ve Mikis Theodorakis gelir. Askeri rejim sonrası dönemde tiyatro ve sinema büyük bir canlanma göstermiştir.

Yunanistan’da basın oldukça geniş bir özgürlükten yararlanmaktadır. Günlük gazetelerin sayısı 100’ün üzerindedir. Radyo ve televizyon yayınları devletin denetimindedir; programlar genellikle hükümetin tutumu doğrultusunda bir yaklaşımı yansıtır.

Yönetsel ve toplumsal koşullar.

Yunanistan’ın çok partili parlamenter demokrasiye dayanan ve güçler ayrılığını temel alan bir yönetim biçimi vardır. Yedi yıllık bir askeri rejimin ardından kabul edilen 1975 tarihli anayasa uyarınca yasama yetkisini, dört yılda bir seçilen 300 üyeli Temsilciler Meclisi kullanır. Temsilciler Meclisi’ne aynı zamanda cumhurbaşkanı ile hükümet üyelerini yargılayarak görevden alma ve anayasayı değiştirme yetkisi tanınmıştır. Beş yıllık bir dönem için Temsilciler Meclisi tarafından gizli oyla seçilen cumhurbaşkanı, devletin başı olarak sembolik bir nitelik taşır. Bununla birlikte yaşlı devlet adamları ile siyasal liderlerden oluşan bir danışma organı niteliğindeki Cumhuriyet Konseyi’nin onayıyla hükümeti görevden alabilir, Temsilciler Meclisi’ni dağıtarak seçime gitme kararı verebilir ve kendi başına bir konuyu halkoylamasına sunabilir. Cumhurbaşkanınca Temsilciler Meclisi’ndeki desteğe göre atanan başbakan, yürütmenin asıl başı olarak hükümeti kurar.

Anayasada seçim sistemiyle ilgili hükümler yer almadığından, hükümetlerin siyasal konjonktüre göre yaptığı düzenlemeler sık sık değişebilmektedir. On sekiz yaşını geçmiş bütün yurttaşların oy kullanması zorunludur. Siyasal yaşamda ağırlığı olan başlıca partiler tutucu bir çizgiye dayanan Demokratik Merkez Birliği (EDEK), merkez sağ eğilimi temsil eden Yeni Demokrasi Partisi (ND), sosyal demokrat eğilimli Panhelenik Sosyalist Hareket (PASOK) ve sol güçlerin bir cephesi niteliğinde olan Sol İttifak’tır. 1991’de Yunanistan Komünist Partisi Sol Ittifak'tan çekilerek kendi parlamento grubunu oluşturmuştur.

DEVAMI Yunanistan ve Yunanistan Tarihi