ELİOT (Thomas Stearns)

amerikan asıllı İngiliz şair
(Saint Louis, Missouri, 1888 -Londra 1965)

Harvard’da, Sorbonne'da, Oxford'da felsefe, ruhbilim, sanskritçe ve pali dili öğrenimi gördü; İngiltere'ye göç eder etmez, başka bir uygarlık imgesi, canlı bir mit aradı. Kalabalık içindeki insanın ölgünleşmesinı ve karıkatürsü bir erdişiliğin acı alaylara konu olmasını dile getirdi (The Love Song of J. Alfred Prufrock, 1911). Denemelerinde (Essays on poetry and criticism, 1920), kendini yeterli sanan bütün akımlara karşı, Elizabeth döneminin ve "metafizik’’ şairlerin dramatik lirizmini savundu. Çorak ülke (The Waste Land, 1922) adlı yapıtında, kurguyu kullanarak ve ölçülü bir lirizmle içimizdeki donmuşluğu ve toplumsal kısırlığı, değerlerin insanı yeni bir hamleye götürebilecek çözülüşünü anlattı. Yeni doğan faşizme kendini kaptırınca, görüşlerinde de bir sertleşme oldu; bu İngiliz katoliği, bu kralcı, klasik ölçülerin bu savunucusu tekrar olumsuz coşkulara yöneldi (Ash Wednesday, 1930). Four Ouartets (1935-1943) adlı yapıtında kurtuluşu geçmişe ve geleneğe sıkı sıkı bağlanmakta aradı.

Lirik bir trajedi olan Katedralde cinayet’te (Murder in the Cathedral, 1935), uzlaşmaya girmeyen, ödün vermeyen bir inanç uğruna çekilen acıyı övdü. The Family Reunıon (1939) ile The Cocktail Party’de (1950) burjuva bir aile ortamında inanç sorununu ele aldı. Etkili bir yayımcı, The Egoist dergisinin yazarı The Criterion'un (Londra, 1922) kurucusu olan Eliot'un, eleştiri ve ideoloji alanlarında büyük bir etkisi oldu (The Use ot Poetry and the Use of Criticism [Şiirin kullanımı, eleştirinin kullanımı], 1933; The idea of a Christian Society [Hıristiyan toplumu düşüncesi], 1939; Poetry and Drama [Şiir ve tiyatro], 1951). Her ne kadar çare olarak önerdiği inanç ve düzenle her şeyin yoluna gireceğine inanmak pek olanaklı değilse de, Eliot' un şiiri gene de zamanımızın umutsuzluğuna en iyi tanıklık eden şiirdir (1948 Nobel ödülü).